توقف پروژه‌های ۲ تریلیون دلاری جاه طلبانه عربستان
عربستان سعودی به دلیل کاهش قیمت نفت و آگاهی از صرف هزینه‌های بیش از حد، پروژه‌های وسیع در راستای استراتژی «چشم‌انداز ۲۰۳۰» خود به ارزش ۲ تریلیون دلار را متوقف کرده است. این چشم‌انداز در سال ۲۰۱۶، با هدف تنوع‌بخشی به اقتصاد پادشاهی عربستان از نفت به سمت تبدیل شدن به یک هاب جهانی گردشگری، فناوری و سرگرمی اعلام شد. ریاض صدها میلیارد دلار را به پروژه‌های عظیمی مانند The Line که شهری نوآورانه به طول صدها کیلومتر بوده و قرار است نمادی از زندگی در آینده باشد، اختصاص داد.
رونمایی عربستان از نخستین «ورزشگاه آسمانی» جهان در ارتفاع ۳۵۰ متری + ویدیو
اما پایه‌گذاری چشم‌انداز ۲۰۳۰ بر این فرض بود که قیمت نفت، که هنوز بزرگترین صادرات عربستان سعودی را تشکیل می‌دهد، در حدود ۱۰۰ دلار یا بیشتر به ازای هر بشکه خواهد ماند. اما در حال حاضر، قیمت نفت حدود ۶۰ دلار بوده و از سال ۲۰۲۲ تاکنون هرگز به ۱۰۰ دلار نرسیده است، موضوعی که برای محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی یک مشکل بزرگ به شمار می‌آید.
جری اینزرلو، مدیر اجرایی آمریکایی که از مشاوران کلیدی بن سلمان است، گفته که عربستان در حال «اصلاح مسیر» به دلیل وضعیت مالی کنونی است. او به روزنامه تایمز گفته که چون نفت بیش از نیمی از اقتصاد این کشور را تشکیل می‌دهد، اکنون رهبران این کشور مجبور به «محتاط‌تر عمل کردن» هستند. وی در این باره گفته است: «عربستان سعودی کشور بسیار ثروتمندی است اما در زمینه میزان خرجی که نسبت به تولید ناخالص داخلی می‌تواند انجام دهد محدودیتی وجود دارد.»
یکی از مقامات عربستانی نیز در یک همایش سرمایه‌گذاری در پایتخت در هفته گذشته اذعان کرد: «ما خیلی هزینه کردیم. با سرعت ۱۰۰ مایل در ساعت پیش رفتیم. حالا با کسری بودجه روبه‌رو هستیم. باید اولویت‌ها را از نو تنظیم کنیم».
یکی از نمونه‌های چشمگیر محافظه‌کاری در برنامه چشم‌انداز ۲۰۳۰ عربستان سعودی، پروژه «لاین» است. این پروژه افقی ابتدا به طول ۱۷۷ کیلومتر و ارتفاع حدود ۴۸۸ متر برنامه‌ریزی شده و قرار بود شهری بدون خودرو، خیابان و آلایندگی کربنی باشد. این پروژه به طور خاص برای اسکان ۹ میلیون نفر طراحی شده بود، که در حال حاضر یک چهارم جمعیت عربستان را تشکیل می‌دهد.
اما اکنون وسعت این پروژه به طور قابل توجهی کاهش یافته و تنها چند کیلومتر طول خواهد داشت. اینزرلو اعتراف کرده که پروژه «لاین» باید «به‌عنوان آزمایشی برای کیفیت زندگی در سال ۲۰۴۰» بازتعریف شده است. بدین ترتیب، بر اساس برنامه‌های جدید، قرار است این شهر تنها ۳۰۰,۰۰۰ ساکن داشته باشد.
بسیاری از پروژه‌های عظیم دیگر عربستان نیز به تأخیر افتاده‌اند. Trojena، یک استراحتگاه کوهستانی که قرار بود میزبان بازی‌های زمستانی آسیایی ۲۰۲۹ باشد و از برف مصنوعی به دست آمده از آب دریاچه‌ای مصنوعی استفاده کند، طبق اظهارات مقامات سعودی به دلیل عدم آماده‌سازی به موقع، «سه یا چهار سال تأخیر خواهد داشت» و احتمالاً تا سال ۲۰۳۲ برای بازی‌های ۲۰۳۳ آماده خواهد شد.
بدین ترتیب، به جای عربستان، قرار است کره جنوبی میزبانی بازی‌های زمستانی سال ۲۰۲۹ را بر عهده بگیرد. همچنین تکمیل پروژه دیگری به نام New Murabba، بزرگترین منطقه مرکزی شهری دنیا در ریاض، نیز با تأخیر مواجه شده است.
نیو مربع، پروژه جدیدی که قرار است میزبان ۳۰۰,۰۰۰ نفر باشد، بر اساس برنامه‌های جدید، تا سال ۲۰۴۰ افتتاح خواهد شد، گرچه طبق گفته‌های مایکل دایک، مدیر اجرایی این پروژه، ممکن است این تاریخ باز هم به تعویق بیفتد. او در این باره به تایمز گفت: «ما تصمیم گرفتیم قبل از اینکه سرعت بگیریم، کمی کندتر حرکت کنیم. بدترین کار این است که شور و هیاهوی زیادی ایجاد کنید و بعد متوجه شوید که پشت آن هیچ واقعیتی وجود ندارد.»
برخی از پروژه‌های عظیم عربستان به‌طور کامل لغو شده‌اند، موضوعی که خشم بن سلمان را برانگیخته است. یکی از این پروژه‌ها، Sindalah، یک استراحتگاه جزیره‌ای به ارزش یک میلیارد دلار در دریای سرخ بود که بلافاصله پس از مراسم افتتاحیه VIP آن، که آلیشیا کیز و ویل اسمیت در آن حضور داشتند، لغو شد. این پروژه که قرار بود بزرگترین ابرقایق‌های دنیا را در خود جای دهد، به دلیل «اشکالات طراحی» و «هزینه‌های بی‌مورد» خشم ولیعهد سعودی را برانگیخت. طراحان جزیره در اتفاقی خبرساز به استفاده از پوست‌های نادر و گران‌قیمت کروکودیل برای پوشش داخلی یکی از ساختمان‌ها متهم شدند.
با این حال، بسیاری از پروژه‌ها طبق برنامه زمان‌بندی‌شان در حال تکمیل هستند. ۱۱ استادیوم مورد نیاز برای میزبانی از جام جهانی فوتبال ۲۰۳۴ و همچنین زیرساخت‌های لازم برای نمایشگاه جهانی ۲۰۳۰ طبق برنامه به پایان خواهند رسید. مشکلات اقتصادی اخیر نتوانسته است خریدهای بزرگ عربستان در زمینه دارایی‌های سرگرمی را متوقف کند، از جمله آخرین خرید بزرگی که شرکت Electronic Arts، توسعه‌دهنده بازی‌های فیفا و بتل‌فیلد، بود.
صندوق مالی عربستان این شرکت را به مبلغ ۵۵ میلیارد دلار خریداری کرد، به‌علاوه تأمین مالی تاسیس یک شرکت عظیم هوش مصنوعی که در حال ساخت مراکز داده بزرگی در دل بیابان است. فیصل الابراهیم، وزیر اقتصاد سعودی، گفته است: «ما اولویت‌هایمان را کمی تغییر داده‌ایم و امروز این اولویت‌ها به سمت بخش‌هایی رفته که بیشترین نیاز را دارند و امروز این بخش‌ها فناوری و هوش مصنوعی هستند.»
برای سال‌ها، هیاهو، زرق و برق و زمینه‌های اقتصادی مناسب، عربستان سعودی را به پیش برد، به‌طوری که یکی از رهبران کسب‌وکار این کشور اعتراف کرد: «ما یک ضعف داشتیم؛ هیجان و زرق و برق. من این را بیماری دبی می‌نامم. ما این را از دبی یاد گرفتیم. همه‌چیز به یک ویدیو پرزرق و برق تبدیل شد.»
اما این هیاهو و عدم توانایی عربستان در محقق کردن آن‌ها، کشور را از «پیشرفت‌های اساسی و مادی در مسائل کلیدی» که تأثیر بسیار بیشتری بر بازار کار و رشد اقتصادی دارند، منحرف کرده است؛ مسائلی که از پروژه‌های املاک و مستغلات پرهیاهو تأثیر بیشتری دارند. مقامات سعودی اعلام کرده‌اند که برای بهبود وضعیت اقتصادی خود به زمان قابل توجهی نیاز دارند، وگرنه پروژه‌های بیشتری ممکن است به تأخیر افتاده یا لغو شوند. یکی از مقامات عربستانی در این باره می‌گوید: «ما به دو تا سه سال دیگر قیمت‌های بالای نفت نیاز داریم تا بدهی‌های خود را کاهش دهیم. من امیدوارم که قیمت‌ها افزایش یابند.»
گردآوری: کلبه سرگرمی
شما چه نظری دارید؟ دیدگاه خود را در سایت کلبه سرگرمی بنویسید.
