متاورس دنیایی که ورزش را متحول می‌کند

به گزارش خبرگزاری ایمنا، فناوری همیشه در حال بازتعریف مرزهای زندگی فردی و اجتماعی انسان بوده است. از ظهور اینترنت و انقلاب دیجیتال گرفته تا فراگیر شدن شبکه‌های اجتماعی، هر مرحله‌ای از این مسیر موجب تغییر در شیوه‌ی ارتباط، یادگیری، کار و تفریح انسان‌ها شده است.

اکنون مفهومی تازه به نام متاورس (Metaverse) در حال شکل‌گیری است که بسیاری از پژوهشگران و فعالان حوزه فناوری آن را مرحله‌ی بعدی اینترنت یا اینترنت سه‌بعدی می‌دانند. متاورس ترکیبی از واقعیت مجازی (VR)، واقعیت افزوده (AR)، اینترنت اشیا، بلاک‌چین، هوش مصنوعی و شبکه‌های پرسرعت است که هدف آن ایجاد فضایی فراگیر، تعاملی و پایدار برای حضور انسان‌ها در یک جهان دیجیتال مشترک است.

متاورس فراتر از یک بازی یا یک فضای مجازی ساده است. این مفهوم تجربه‌ای مشابه دنیای واقعی، اما در قالب دیجیتال ایجاد کند؛ جایی که افراد می‌توانند زندگی کنند، کار کنند، یاد بگیرند، خرید کنند، سرگرم شوند و حتی ورزش کنند. امروزه متاورس نه تنها یک ابزار سرگرمی، بلکه بستری برای اقتصاد دیجیتال، آموزش، بهداشت، تجارت و ورزش به شمار می‌رود.

Metaverse قرار است ویژگی‌های بیشتری را به دنیای فیزیکی ما اضافه کند. متاورس دنیایی سه‌بعدی است که جهانی تمام دیجیتالی را با دنیای فیزیکی ما ترکیب می‌کند. در این دنیا، افراد می‌توانند به هرآنچه که نیاز دارند، دسترسی داشته باشند.

ویژگی‌های متاورس

سرعت، اولین و مهم‌ترین ویژگی Metaverse است. چراکه در آن، نیازی به جستجو برای هیچ موضوع ویژه‌ای نخواهد بود. همه‌چیز سریع در متاورس قابل دسترسی است. از سوی دیگر ویژگی اساسی در متاورس، حضور کاربران است. این فضا ساخته شده است تا انسان بتواند نهایت استفاده را از تکنولوژی ببرد. به همین منظور، کاربر در قالب آواتار در دنیای متاورس حضور پیدا می‌کند؛ حضوری که فیزیکی نیست، اما دست کمی از آن ندارد.

پایداری در متاورس به معنای دسترسی‌پذیری همیشگی آن است. پایداری یعنی اگر تغییراتی در زمین خود در متاورس ایجاد کردید، این تغییرات برای همیشه باقی می‌ماند. همچنین اتفاقات در دنیای متاورس می‌توانند بازتابی از دنیای واقعی باشند، هدایت یک ریزپرنده، مکالمه با شخصی ویژه، شرکت در کنسرت، حضور در کلاس و هر کار دیگری در متاورس می‌تواند نماینده همان اتفاق در دنیای واقعی باشد.

از سوی دیگر هزینه‌ها در متاورس به مراتب کمتر از دنیای واقعی است. رفت‌وآمد، هزینه سخت‌افزار، اجاره ساختمان و صدها هزینه ریز و درشت دیگر در دنیای واقعی وجود دارد که در Metaverse نیست. یکی دیگر از ویژگی‌های مهم Metaverse، تلاقی ان با هوش مصنوعی است. هرآنچه که شما از هوشمندی در فیلم‌های علمی و تخیلی تا به امروز مشاهده کرده‌اید، می‌توانند به تجربیات زندگی شخصی شما در متاورس تبدیل شوند.

کاربردهای متاورس

شاید بتوان بهترین و سودمندترین رویکرد Metaverse را در رابطه با آموزش معنا کرد. در حال حاضر برای کسب تخصص در حیطه‌ای ویژه، باید چند هزار ساعت آموزش حرفه‌ای گذرانده شود. این آموزش‌ها پراکنده هستند. کلاس‌های آنلاین، کلاس‌های حضوری، کتاب‌ها، جزوات و آزمایشات در بسترهایی جدا از هم ارائه شده‌اند.

ورزش یکی از مهم‌ترین حوزه‌های فرهنگی و اجتماعی است که در طول زمان پذیرای فناوری‌های نوین بوده است. از استفاده‌ی ویدیو چک (VAR) در فوتبال گرفته تا آنالیز داده‌های ورزشی با هوش مصنوعی، فناوری بارها مرزهای ورزش را جابه‌جا کرده است. اکنون، متاورس نیز در حال بازتعریف تجربه‌ی ورزشی برای تماشاگران، ورزشکاران، باشگاه‌ها و برندها است.

یکی از مهم‌ترین کاربردهای متاورس در ورزش، تغییر تجربه‌ی هواداری است. در دنیای سنتی، تماشای مسابقات یا حضور در ورزشگاه به موقعیت مکانی و توانایی سفر وابسته است. اما در متاورس، هواداران می‌توانند با استفاده از هدست‌های واقعیت مجازی یا حتی مرورگرهای سه‌بعدی وارد ورزشگاه‌های مجازی شوند.

تماشای مسابقه در کنار آواتار دوستان در یک ورزشگاه مجازی، انتخاب زاویه‌ی دید دلخواه، حتی درون زمین یا کنار بازیکنان، دسترسی به آمار و تحلیل‌های زنده هنگام تماشا وتعامل مستقیم با هواداران دیگر یا حتی با بازیکنان و مربیان به شکل دیجیتال نمونه‌هایی از کاربرد متاورس در زمینه ورزش است.

ورزشکاران حرفه‌ای وابسته به تمرین، تحلیل و بازخورد هستند. متاورس می‌تواند در این زمینه‌ها نیز امکاناتی نوین فراهم کند: از سوی دیگر با استفاده از واقعیت مجازی، بازیکنان می‌توانند در شرایط مشابه مسابقه تمرین کنند. همچنین متاورس به کمک اینترنت اشیا و حسگرها می‌تواند اطلاعات دقیق درباره حرکات، سرعت و ضربان قلب ورزشکار جمع‌آوری کند.

ورزشکاران نیز می‌توانند در متاورس جلسات پرسش‌وپاسخ یا دیدارهای مجازی برگزار کنند. از سوی دیگر فروش NFTهای منحصربه‌فرد همچون لحظات ویژه یک بازی (گل، پرتاب، یا رکورد شکنی) از طریق متاورس آسان‌تر می‌شود. همچنین باشگاه‌ها می‌توانند از این فضا برای برندسازی دیجیتال، حفظ ارتباط با هواداران جهانی و افزایش درآمد استفاده کنند.

مزایا و معایب متاورس

دسترسی نداشتن به اینترنت پرسرعت و ابزارهای واقعیت مجازی، نیازمند بودن به سرمایه‌گذاری‌های سنگین برای توسعه‌ی پلتفرم‌های متاورسی، حق مالکیت دارایی‌های دیجیتال یا محتوای تولیدشده در متاورس ومشکلات ناشی ازاستفاده‌ی طولانی‌مدت از هدست‌های VR نمونه‌هایی از چالش‌های متاورس است. با این وجود آینده‌ی متاورس در ورزش روشن به نظر می‌رسد. همان‌طور که اینترنت و شبکه‌های اجتماعی صنعت ورزش را متحول کردند، متاورس نیز می‌تواند به یک رکن اساسی در تجربه‌ی ورزشی قرن بیست‌ویکم تبدیل شود.

متاورس در فوتبال

باشگاه‌ها می‌توانند نسخه‌ی دیجیتال ورزشگاه‌های خود را در متاورس بسازند و هواداران از سراسر جهان با هدست واقعیت مجازی در آن حضور پیدا کنند. از سوی دیگر برخلاف تلویزیون که کارگردان صحنه‌ها را انتخاب می‌کند، در متاورس تماشاگر می‌تواند دوربین دلخواهش را خودش انتخاب کند. همچنین هواداران می‌توانند در زمان تماشا با دوستان خود به‌صورت آواتار گفت‌وگو کنند، تشویق کنند یا حتی پرچم تیم را تکان دهند.

با استفاده از متاورس، بازیکنان می‌توانند موقعیت‌های حساس همچون ضربه‌های پنالتی یا ضدحمله‌ها را بارها در محیطی دیجیتال شبیه‌سازی و تمرین کنند. همچنین حسگرها و اینترنت اشیا اطلاعات مربوط به حرکات، سرعت و تاکتیک‌ها را جمع‌آوری می‌کنند و در متاورس به شکل سه‌بعدی نمایش می‌دهند؛ این یعنی مربیان می‌توانند بازی را همچون یک مدل سه‌بعدی بازسازی کنند.

از سوی دیگر باشگاه‌ها و بازیکنان می‌توانند لحظات تاریخی فوتبال همچون گل معروف مسی یا رونالدو را به‌صورت NFT بفروشند. این دارایی‌ها برای هواداران حکم کلکسیون دیجیتال را دارند. هواداران نیز می‌توانند لباس تیم محبوب خود را برای آواتار خود در متاورس خریداری کنند.

باشگاه‌ها می‌توانند موزه‌های مجازی بسازند تا هواداران تاریخ تیم، جام‌ها و ستارگان گذشته را در متاورس ببینند وکنفرانس‌های مطبوعاتی، معرفی بازیکنان یا جشن قهرمانی می‌تواند در متاورس برگزار شود تا میلیون‌ها هوادار همزمان در آن حضور پیدا کنند.

باشگاه‌های بزرگی همچون بارسلونا، منچستر سیتی و پاری‌سن‌ژرمن پروژه‌هایی در حوزه‌ی متاورس و NFT آغاز کرده‌اند. فیفا نیز در جام جهانی ۲۰۲۲ قطر برخی تجربه‌های دیجیتال نوآورانه را آزمایش کرد که می‌تواند زمینه‌ساز توسعه‌ی متاورس فوتبالی در آینده باشد.

متاورس در والیبال

لیگ‌های بزرگ والیبال همچون لیگ ملت‌ها یا المپیک می‌توانند سالن‌های ورزشی خود را در متاورس بازسازی کنند. هواداران از هر نقطه‌ی جهان می‌توانند با آواتار خود روی سکوها نشسته و مسابقه را به صورت زنده تماشا کنند. از سوی دیگر تماشاگران می‌توانند بازی را از زاویه‌ی دلخواه خود دنبال کنند.

در متاورس، بازیکنان می‌توانند تمرین‌های مهم همچون اسپک، سرویس پرشی یا دفاع روی تور رو بارها در محیط دیجیتال بازسازی کنند. حرکات بازیکنان نیز از طریق سنسورها ثبت شده و در متاورس به شکل مدل‌های سه‌بعدی تحلیل می‌شود. مربی نیز می‌تواند موقعیت دفاع یا فاصله‌ی گام‌ها را دقیق‌تر بررسی کند. همچنین لحظات ویژه همچون اسپک‌های معروف یا رکورد سرویس‌ها به NFT تبدیل شده و توسط هواداران خریداری می‌شوند.

تیم‌ها می‌توانند کلاس‌های آموزشی والیبال در متاورس برگزار کنند و نوجوانان از سراسر دنیا در این کلاس‌ها شرکت کنند. از سوی دیگر فدراسیون جهانی والیبال یا کمیته المپیک موزه‌های دیجیتالی از تاریخچه و ستارگان والیبال ایجاد می‌کنند.

لیگ ملت‌های والیبال با توجه به جهانی بودن و میلیون‌ها هوادار آنلاین، می‌تواند یکی از نخستین لیگ‌هایی باشد که سالن‌های مجازی را برای هواداران خود ارائه می‌دهد. کشورهایی همچون برزیل، ایتالیا و لهستان که والیبال در آن‌ها محبوب است نیز می‌توانند از متاورس برای گسترش تجربه‌ی هواداری استفاده کنند.

‌