این جنگ، جنگ قرن بیست‌ویکم است | جمله مهم ترامپ در دیدار با رئیس‌جمهور چین
در اعماق خاک، گنجینه‌ای نهفته است که سرنوشت فناوری، انرژی و حتی ژئوپلیتیک جهان را رقم می‌زند: «عناصر خاکی کمیاب». این گروه از ۱۷عنصر کمیاب تشکیل شده‌اند، اما حضورشان در زندگی روزمره ما فراگیر است.
به گزارش همشهری آنلاین، از گوشی موبایل و خودروهای برقی تا توربین‌های بادی و ماهواره‌ها، همه به این عناصر وابسته‌اند. به بیان دیگر، آینده سبز بشر بر پایه موادی بنا شده که در اعماق زمین نهفته‌اند. هفته گذشته دونالد ترامپ رئیس جمهوری ایالات متحده در دیدار با شی جین پینگ، رئیس جمهوری چین به وضوح از نیاز جهان به ذخایر عناصر خاکی کمیاب چین سخن به میان آورد.
فناوری مدرن بر شانه‌های عناصر نادیدنی
اما چرا این عناصر تا این حد حیاتی هستند؟ پاسخ در ویژگی‌های منحصربه‌فرد آن‌ها نهفته است. نئودیمیوم، برای مثال، یکی از قوی‌ترین آهن‌رباهای دائمی را در جهان می‌سازد؛ عنصری حیاتی برای موتورها و ژنراتورهای خودروهای برقی. تربیوم و دیسپروزیم نیز برای افزایش مقاومت این آهن‌رباها در دماهای بالا استفاده می‌شوند. اروپیم، با درخشش قرمز خود، روح نمایشگرها و تلویزیون‌هاست، و لانتان در عدسی دوربین‌ها و کاتالیزور خودروها نقشی کلیدی دارد. به زبان ساده، بدون این عناصر، فناوری مدرن از حرکت بازمی‌ایستد.
غول خاموش پشت منابع زمین
مسیر دستیابی به عناصر خاکی کمیاب به سادگی لمس صفحه‌نمایش گوشی نیست. استخراج آن‌ها فرایندی پیچیده و آلاینده است که اغلب با آسیب‌های زیست‌محیطی همراه می‌شود. بسیاری از این معادن در چین قرار دارند، کشوری که بیش از ۶۰درصد تولید جهانی را در اختیار دارد و در برخی سال‌ها تا ۹۰درصد صادرات را کنترل می‌کند. همین تمرکز، این عناصر را از یک موضوع فنی به ابزاری سیاسی تبدیل کرده است. در دنیایی که رقابت فناوری میان شرق و غرب شدت گرفته، کنترل منابع خاکی کمیاب می‌تواند همان نقشی را ایفا کند که نفت در قرن بیستم داشت.
جهان در جست‌وجوی استقلال معدنی
در سال‌های اخیر، کشورهای دیگر از جمله ایالات متحده، استرالیا و حتی اتحادیه اروپا به تکاپو افتاده‌اند تا وابستگی خود را به چین کاهش دهند. پروژه‌های استخراج جدید در آفریقا، کانادا و گرینلند آغاز شده و تحقیقات گسترده‌ای برای بازیافت عناصر خاکی از زباله‌های الکترونیکی در جریان است. شاید در آینده، تلفن‌های همراه قدیمی ما به جای زباله، به «معدن‌های شهری» تبدیل شوند.
آینده سبز، چالشی خاکستری
در کنار چالش‌های فنی و سیاسی، پرسشی بنیادین نیز مطرح است: آیا می‌توان توسعه فناوری‌های سبز را بر پایه فرایندهایی بنا کرد که خود برای محیط‌زیست مخرب‌اند؟ بسیاری از کارشناسان معتقدند که تنها راه پیش رو، سرمایه‌گذاری در بازیافت، نوآوری در مواد جایگزین و استخراج پایدار است. در غیر این صورت، عصر طلایی انرژی پاک ممکن است با بهای سنگین زیست‌محیطی همراه شود.
عناصر خاکی کمیاب
عناصر خاکی کمیاب (Rare Earth Elements) شامل ۱۷عنصر شیمیایی هستند که در جدول تناوبی در دو گروه اصلی قرار می‌گیرند: ۱۵عنصر از لانتانیدها + دو عنصر دیگر یعنی اسکاندیوم و ایتریم.
فهرست کامل عناصر خاکی کمیاب
- اسکاندیوم (Sc)
- ایتریم (Y)
- لانتان (La)
- سریم (Ce)
- پرزئودیمیم (Pr)
- نئودیمیم (Nd)
- پرومتیوم (Pm)
- ساماریم (Sm)
- یوروپیوم (Eu)
- گادولینیوم (Gd)
- تربیوم (Tb)
- دیسپروزیم (Dy)
- هولمیوم (Ho)
- اربیوم (Er)
- تولیوم (Tm)
- ایتربیوم (Yb)
- لوتسیوم (Lu)
گردآوری: کلبه سرگرمی
شما چه نظری دارید؟ دیدگاه خود را در سایت کلبه سرگرمی بنویسید.
