برخورد عظیم سیارک مقصر اصلی است

به گزارش خبرگزاری ایمنا و به نقل از مؤسسه فناوری ماساچوست (MIT)، پژوهشگران در مقاله‌ای که در نشریه Science Advances منتشر شده، نشان داده‌اند که برخورد یک سیارک غول‌آسا میلیاردها سال پیش می‌توانسته به طور موقت میدان مغناطیسی ضعیف ماه را تقویت کند، شبیه‌سازی‌ها نشان می‌دهد ابر پلاسما حاصل از این برخورد، به دور ماه جریان یافته و در نقطه مقابل کانون ضربه متمرکز شده است، در این ناحیه، پلاسما با میدان ضعیف ماه برهم‌کنش کرده و برای مدتی کوتاه آن را چندین برابر تقویت کرده است.

سنگ‌هایی که حافظه دارند

«ایزاک نَرِت» نویسنده اصلی مقاله توضیح می‌دهد که این رویداد به تنهایی کافی نبوده؛ موج فشار ناشی از ضربه، مانند یک شوک لرزه‌ای عظیم، سنگ‌های سمت مقابل ماه را نیز لرزانده است. این لرزش موجب شده الکترون‌های موجود در بلورهای سنگ‌ها دوباره آرایش بگیرند و در همان لحظه اوج میدان مغناطیسی ثبت شوند. به گفته «بنجامین وایس» از اعضای تیم، «این درست مثل آن است که یک دسته کارت را در هوا پرتاب کنید؛ وقتی برمی‌گردند روی زمین، همه در راستای میدان جدید مرتب شده‌اند.»

ردپای معما در نیم‌کره پنهان

داده‌های مأموریت‌های آپولو و مدارگردهای ماه‌نشین سال‌هاست نشان می‌دهند که سنگ‌های نیم‌کره دوردست ماه (far side) بیشترین آثار مغناطیسی را دارند، جالب آن‌که این نواحی درست در مقابل حوضه عظیم ایمبریوم، یکی از بزرگ‌ترین دهانه‌های برخوردی ماه، قرار گرفته‌اند. پژوهشگران MIT گمان می‌کنند همین برخورد منشأ ابر پلاسما و میدان تقویت‌شده بوده است.

ترکیب دو نظریه قدیمی

تا پیش از این، دو فرضیه مطرح بود: یا ماه در گذشته دیناموی ضعیفی در هسته داشته، یا برخوردهای سهمگین علت مغناطیس بوده‌اند. پژوهش جدید نشان می‌دهد پاسخ ترکیبی است، «کمی دینامو، کمی برخورد»، همان‌طور که «رونا اوران» محقق پروژه می‌گوید. این ترکیب می‌تواند توضیحی برای مقادیر بالای مغناطیس در نمونه‌های آپولو و داده‌های ماه‌نوردها باشد.

چشم‌انداز آینده

پژوهشگران تأکید می‌کنند که تنها راه قطعی برای آزمودن فرضیه، بررسی مستقیم سنگ‌های مغناطیسی در نیم‌کره جنوبی ماه است؛ جایی که مأموریت‌های آینده از جمله برنامه آرتمیس ناسا به آن چشم دوخته‌اند، اگر نشانه‌های شوک برخوردی و مغناطیس بالا همزمان در نمونه‌ها یافت شود، راز دهه‌ها سردرگمی علمی بالاخره حل خواهد شد، این مطالعه با پشتیبانی ناسا و با استفاده از ابررایانه MIT SuperCloud انجام شده است، یافته‌ها نه تنها راز گذشته ماه را آشکار می‌کند، بلکه درک ما از تعاملات میان برخوردهای کیهانی و میدان‌های مغناطیسی سیارات و قمرها را دگرگون خواهد ساخت.