ترس از آنفلوآنزا فراگیرتر است!

علی البرزی-  روزنامه اطلاعات| در روزهایی که موج تازه‌ای از سویه جدید آنفلوانزا به نام« K»در مناطق گوناگون کشورمان شیوع یافته و سبب تعطیلی مدارس در برخی استان‌ها شده است، مردم یک درخواست ساده دارند: « وجود مسئولی که دراین‌باره بی ‌پرده و روشن سخن بگوید».

آنفلوانزا یک ویروس با علائمی شبیه سرماخوردگی شناخته می‌شود که مبتلایان می‌توانند با استراحت چند روزه و مصرف دارو، از ادامه درگیری با آن خلاص شوند اما از ابتدای فصل سرما تاکنون مردم بسیاری از مناطق کشورمان پس از ابتلا به آنفلوانزا، دچار عوارض جدیدی می‌شوند که در برخی موارد چه در کودکان و چه در بزرگسالان،به بستری یا حتی مرگ هم منجر شده است، معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی گیلان ۲۱ آبان  از مرگ ۲ نفر در این استان به دلیل ابتلا به   آنفلوانزا خبر داد.

فردین مهرابیان افزود: جوانی ۲۶ساله از شهرستان لنگرود ۴ روز قبل(۱۷ آبان) به علت ابتلا به آنفلوانزا جانش را از دست داد ،  همچنین کودکی یک ساله، ۱۱همین ماه با علائم بیماری آنفلوانزا شامل تب و لرز، سرفه، اسهال و استفراغ به یکی از بیمارستان‌های رشت منتقل شد که به علت تشدید بیماری جان خود را از دست داد.

از سویی دیگر و از چند هفته قبل در پی افزایش شمار مبتلایان، با هدف قطع زنجیره ابتلا، مدارس در چند استان تعطیل شدند که کماکان این تعطیلی‌ها در برخی استان‌ها ادامه دارد.

*در پیک آنفلوآنزا هستیم

وزیر بهداشت و آموزش پزشکی پس از گذشت چند هفته از تعطیلی مدارس به دلیل شیوع آنفلوانزا ،سرانجام چهارشنبه گذشته در حیاط هیات دولت به پرسش های خبرنگاران در این باره پاسخ داد، محمدرضا ظفرقندی با بیان این که اکنون با پیک بیماری آنفلوانزا مواجه هستیم، تاکید کرد: دستورالعمل‌ بهداشتی در این زمینه صادر شده است.

وی  در پاسخ به پرسشی درباره سویه شیوع‌یافته آنفلوانزا، تصریح کرد: این ویروسی است که به‌صورت ژنتیکی جهش جدید پیدا کرده و با نام سویه« k » در حال گسترش است که در همه جهان هم اینچنین است، به گفته وزیر بهداشت بیشترین ابتلا در کودکان ۵تا ۱۴سال است.

*مراجعه های مردم به مراکز درمانی و پزشکان

 در این میان مراجعه های متعدد مردم به ویژه کودکان و نوجوانان به پزشکان عمومی برای معالجه  و رهایی از آنفلوانزا  و همچنین حرف‌های ضد و نقیض کاربران فضای مجازی از یک طرف و سکوت‌ طولانی مدیران ذی‌ربط درباره شیوع سویه جدید آنفلوانزا از سویی دیگر، باعث شده است مردم بیش از این که از تب و سرفه ناشی از ابتلا به این ویروس رنج بکشند، از نحوه اطلاع رسانی مدیران ذیربط ناخرسند و دچار شک و شبهه شوند.

در چنین شرایطی نگاه‌ها بیش از هر زمان دیگر به سمت و سوی مدیران بخش سلامت و کارشناسان آن معطوف شده و پرسش هایی در افکار عمومی به وجود آمده است . این که همه گیرشدن ویروس آنفلوانزا جدی است؟  خطر جدی برای کودکان مبتلا  وجود دارد؟ و سویه جدید آنفلوانزا به نام «k» همان کرونا است ؟

نگرانی از ابتلا و شیوع  این ویروس را می‌توان در افراد حاضر در صف‌های طولانیِ درمانگاه‌ها  و مادران  کودکان تب ‌دار مشاهده کرد. یک مرد میانسال در صف داروخانه می‌گوید: مشکل خود بیماری آنفلوانزا نیست، موضوع این است که نمی‌دانیم شرایط چگونه است، زیرا هر مسئول یک چیزی می گوید!

نبود اطلاع رسانی به موقع و  همچنین انتشار برخی شایعات ، باعث شده است این روزها  اخبار ضد و نقیض از ویژگی‌ها و نحوه مقابله با آنفلوانزا در شبکه‌های اجتماعی منتشر شود که خطر مرگ‌آفرینی و بی فایده بودن تزریق واکسن  از جمله آنهاست.

برخی کانال‌های اینترنتی حتی خودسرانه  نسخه‌های دارویی تجویز می‌کنند و برخی خودشیفتگان فضای مجازی که نه ارتباطی با بخش سلامت کشور و نه در علم پزشکی تبحر  دارند ، تنها برای دیده شدن و گرفتن به اصطلاح لایک بیشتر، دائم بر طبل هشدارها درباره شیوع آنفلوانزا می کوبند و برای دیگر کاربران این فضا دایه مهربان تر از مادر می‌شوند، نسخه‌هایی که اگر مردم هوشیار نباشند می‌تواند جان آنان را هم تهدید کنند.

* مردم : یک نفر سخن بگوید

به نظر می‌رسد مشکل اصلی درباره سویه جدید ویروس آنفلوانزا به مانند موارد مشابه پیش ازاین نیست بلکه ایراد کار، پراکندگیِ خبرهایی بوده که سبب سردرگمی مردم شده است،به نحوی که هر بار که مدیران بخش سلامت درباره شیوع آنفلوانزا اطلاعات رسمی را منتشر می‌کنند، ده‌ها برداشت متفاوت از آن می‌شود.

مادری جوان که همراه فرزندش به مطب پزشک مراجعه کرده است، می‌گوید: اگر مدیران بگویند که وضعیت شیوع آنفلوانزا چگونه است و آیا خطری کودکان را تهدید می‌کند یا خیر، مردم بهتر از این با آنان همراهی می‌کنند و نگرانی های افراد جامعه به مراتب کمتر می شود، در فضای مجازی هم هر صفحه و کانالی یک چیز می‌نویسد، یکی می‌گوید ویروس جدید آنفلوانزا خطرناک‌ تر از قبل است و دیگری می‌گوید خطری ندارد، در این شرایط باید به حرف کدام اعتماد کنیم؟

*آنفلوانزا سن و سال نمی‌شناسد

آنفلوانزا در ماه‌های سرد سال به ویروس غالب بدل می‌شود و ابتلا به آن در هر سن و سال حتی با وجود تزریق واکسن آن ممکن است رخ دهد، متخصصان می‌گویند که بزرگسالان با رعایت اصول بهداشتی می‌توانند تا حد زیادی از ابتلا به آنفلوانزا یا انتقال بیماری به دیگران جلوگیری کنند، اما کودکان که هنوز مهارت‌های خود مراقبتی را یاد نگرفته ‌اند و در محیط‌های جمعی مانند مدرسه و مهد کودک بیشتر درمعرض آلودگی هستند، تنها با استراحت در خانه و دور ماندن از جمع، می‌توانند زنجیره انتقال را قطع کنند.

*سویه جدید آنفلوانزا فقط کودکان را درگیر نمی کند

درهمین باره شاهین قاسمی، استاد دانشگاه علوم پزشکی ایران و متخصص بیماری‌های عفونی به «اطلاعات» می‌گوید: بیماران بد حال بسیاری در سنین بالا به دلیل ابتلا به آنفلوانزا در بخش مراقبت‌های ویژه بستری شده‌اند و این که گفته می‌شود این ویروس فقط کودکان را درگیر می‌کند، ادعای درستی نیست .

به گفته این متخصص بیماری های عفونی، کودکانی که به مدرسه و محیط های آموزشی می‌روند، به طور طبیعی  روش‌های خود مراقبتی را نمی‌دانند و به همین دلیل سرعت انتقال ویروس در میان آنان بیشتراز دیگران است در نتیجه این که بیماری، آنفلوانزا کودکان را بیشتر درگیر می‌کند، واقعیت ندارد.

قاسمی می افزاید: هرسال در این فصل شاهد شیوع آنفلوانزا هستیم و به طور طبیعی افرادی که شرایط  جسمانی خاصی دارند، مانند سالمندان یا بیماران خاص بیشتر در معرض درگیری با این ویروس هستند و احتمال خطر مرگ و میر هم در این افراد بیشتراز دیگران است و به همین دلیل به مراقبت‌های بیشتری هم نیاز دارند، که در این شرایط توصیه مهم ما به مردم در مرحله اول پیشگیری از ابتلا به بیماری و پرهیز و خود درمانی است.

این استاد دانشگاه تأکید می‌کند: در موردپیشگیری از ابتلا به آنفلوانزا برخی موارد به ظاهر ساده تاثیر زیادی در پیشگیری دارد، که برای مثال در محیط های شلوغ از ماسک استفاده شود، اداره‌ها سازمان‌ها و فضاهایی که جمعیت زیادی در آن‌ها رفت و آمد می‌کنند بایدتهویه مناسب داشته باشند، شستن مرتب دست و صورت با صابون نوشیدن زیاد آب و مایعات ، پرهیز از خوردن بیش از اندازه آنتی بیوتیک‌ها از آن جمله‌اند و اگر هم دانش‌آموزان علائم تنفسی و سرماخوردگی، عطسه، سرفه، تب و آبریزش بینی داشتند، به مدرسه نروند تا ویروس را به همکلاسی‌های خود انتقال ندهند و والدین هم آن‌ها را به مدرسه نفرستند، چرا که فرزندانشان به هنگام عطسه و سرفه دقت لازم را ندارند که جلوی دهان خود را بگیرند ودیگر  نکات بهداشتی را هم به درستی رعایت کنند.

قاسمی خاطرنشان کرد: مصرف مایعات به میزان کافی هم در دوران ابتلا به آنفلوانزا اهمیت ویژه‌ای دارد. نوشیدن آب، چای کمرنگ، سوپ و آش می‌تواند به دفع سموم از بدن و رقیق شدن ترشحات ریوی کمک کند. همچنین برخورداری از سیستم ایمنی قوی می‌تواند به بدن ما کمک کند تا با عفونت‌ها و از جمله آنفولانزا  به خوبی مقابله کند .

وی می‌گوید: هرسال دراین مقطع زمانی شاهد افزایش ابتلا به ویروس آنفلوانزا در کشور هستیم، شیوع این بیماری در سال های گذشته هم وجود داشته است و در سال های آینده هم شاهد آن خواهیم بود، مهم این است که در اولین اقدام از ابتلا به آن پیشگیری کنیم و در صورت ابتلا به خودمراقبتی توجه داشته باشیم و به افراد در سنین پایین وهمچنین سالمندان هم برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری نگاه ویژه ای داشته باشیم.

* تاکید مدیران بر پیشگیری از ابتلا به آنفلوانزا

خوشبختانه آمارهای رسمی وزارت بهداشت  درمان و آموزش پزشکی نشان می‌دهد که حدود ۹۵درصد از مبتلایان به آنفلوانزا به بستری در بیمارستان‌ها نیاز ندارند و می‌توانند با استراحت در منزل و مراقبت‌های مناسب دوره بیماری را پشت سر بگذارند، با این حال، علیرضا رئیسی معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی هشدار داده است که افراد مبتلا به بیماری‌های زمینه ‌ای از جمله بیماری‌های قلبی عروقی، ریوی، کلیوی، نقص سیستم ایمنی و همچنین سالمندان و زنان باردار، در صورت ابتلا به آنفلوانزا در معرض خطر بیشتری قرار دارند و ممکن است به خدمات بیمارستانی نیاز پیدا کنند .

پیشگیری اما همچنان کلیدی‌ترین راه حل در مقابله با بیماری آنفلوانزا است، مدیران بخش سلامت هم مانند کارشناسان آن، استفاده از ماسک، شستن مداوم دست‌ها با صابون و پرهیز از حضور در تجمعات به ویژه در فضاهای سربسته را مهم‌ترین راه‌های پیشگیری از آنفلوانزا می‌دانند.

*تزریق واکسن باید فرهنگ سازی شود

اما حسینعلی شهریاری، رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی پیشگیری از ابتلا به آنفلوانزا را از زاویه دیگری بررسی می‌کند و درباره وضعیت این روزهای شیوع آن در کشور به «اطلاعات» می گوید: ویروس آنفلوانزا هر ساله می تواند با جهش های خود مشکلاتی را برای برخی از افراد جامعه با سنین متفاوت ایجاد کند که این وضع فقط برای ایران نیست و در همه جهان شایع است.

شهریاری می افزاید: ابتلا به آنفلوانزا درمان قطعی ندارد و بهترین توصیه در مورد آن خودمراقبتی و پیشگیری است و اینکه توصیه می شود واکسن تزریق شود به این معنا نیست که افراد با تزریق آن دیگر به این بیماری مبتلا نمی شوند بلکه واکسن فقط نقش مهمی در پیشگیری خواهد داشت.

رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس می‌گوید: در مورد تزریق واکسن در سال‌های گذشته آن طور که باید نتوانسته‌ایم فرهنگ‌سازی کنیم و بسیاری از اقشار جامعه هنوز ضروت تزریق آن را جدی نمی گیرند، از طرفی اهمیت تزریق واکسن برای مردم از طریق رسانه‌ها و مراجع رسمی تاکنون به خوبی بیان نشده است،همچنین واکسن های توزیع شده در بازار با قیمت های به نسبت بالایی فروخته می‌شوند که هر شخصی توان خرید آن را ندارد و به همین دلیل یکی از مهمترین اقدامات برای پیشگیری ازابتلا به بیماری آنفلوانزا به صورت دقیق و کامل در کشور اجرایی نشده است .