داستان کفاش کتونی‌های در راه مانده و خسته | چگونه کتونی‌ ۴۰۰ میلیونی‌ تعمیر می‌ شود؟

همشهری آنلاین- سحر جعفریان‌عصر: همان جا که این روزها حسابی آوازه‌اش در شبکه های مجازی پیچیده و مشتریان بسیاری از دور و نزدیک می‌آیند به نشانی‌اش. کفاشی را خیلی سال پیش جواد الوندی راه انداخت چون که میانه‌اش به وصله پینه جور بود. آرش الوندی (پسرش) نیز همان جا وردستی کرد و کفاشی یاد گرفت، تا به امروز که هم چراغ مغازه را روشن نگه داشته و هم خوش‌نامی پدر را با نودوزی تخصصی کتونی‌های برند و گران حفظ کرده است.

کتونی گران شد و مشتری کم

قفسه‌های فلزی به دیوار دور تا دور کفاشی تکیه داده‌اند. نصفشان انباشته از انواع پارچه‌های رنگارنگ درجه یک چینی که از آب گذشته و قالب‌های سایز ۳۶ تا ۴۷اند و نصف دیگرشان پر از اقسام کتونی‌های برند. کارگران نیز پشت میزهای کوتاه پیشکاری، دست جنبانده‌اند به تعمیر هر چه از نایکی و آدیداس و پوما و اسکچرز هست. یکی‌شان اما در آشپزخانه نقلی مغازه، دانه‌های قهوه را دَم می‌دهد تا با توش و توان بیشتری کتونی‌های گران را لکه‌گیری کند یا آستری و پنجگی‌شان را عوض کند. رضا حدود ۸ سالی می‌شود اینجا به کارگری مشغول است: «کارمان تخصصی‌ست و کم فوت وفن ندارد. خدا بیامرزد عموجواد و زنده باشد آقا آرش (پسر عموجواد) که این تخصص را یادم دادند.» حامد شات قهوه داغ را سر کشیده و نکشیده، دست می‌برد به کتونی آقا بهروز که از مشتری‌های قدیمی و برندباز کفاشی‌شان است: «روزانه ۱۰، ۱۲ مشتری که بیشترشان کتونی از برند آدیداس دارند و از سمت ابوذر، فلاح، اسلامشهر، نعمت‌آباد و ورامین می‌آیند، داریم…» یکهو ساکت می‌شود. انگار که چیزی کشف کرده باشد: «قبلا خیلی مشتری داشتیم؛ روزی ۱۵ تا ۲۰ تا…» این روزها مشتری‌شان کمتر شده چون با توجه به قیمت بالای کتونی‌های اصل، اغلب به پوشیدن کتونی‌های کپی و های‌کپی روی آورده‌اند.

مشتری‌های کتونی‌باز و اجرت‌های میلیونی

رضا هنوز پای دستگاه پِرس است و با دقت به کفی کتونی کلکسیونی یکی از مشتری‌ها فشار آخر را وارد می‌کند: «بعضی از این کتونی، کلکسیونی‌اند…مثل این مدل اسپشیال آدیداس ۲۰۰۳ که نویش دیگر در بازار نیست و اگر باشد حدود ۸۰ میلیون‌تومان قیمت دارد…» تعداد مشتری‌های کتونی‌باز که علاقه دارند مجموعه و یا کالکشن‌های منحصربه‌فرد (تولید با ظرفیت محدود) خود را تکمیل و به‌روز کنند، زیاد است. مشتری‌هایی که حساسند و معمولا ترجیح می‌دهند نودوزی کتونی‌های ۱۰ تا ۱۰۰ میلیونی خود را فقط به کارگاه ما بسپارند. آرش که از کودکی وردست پدر کفاش خود، کفش‌های فراوان وصله پینه زده حالا حسابی چم و خم کار را می‌داند: «۳۰ سال پیش به پدرم پیشنهاد دادم در کنار کفاشی، کار تعمیر کتونی‌های برند هم انجام دهیم. از همان وقت خودمان هم کتونی پوش شدیم آن هم برند.» تعمیرات کتونی‌های میلیونی در این کفاشی معمولا یک تا ۲ ماه زمان می‌برد و اجرت تعمیرشان هم با توجه به قیمت برند و کم و کیف خرابی، بین یک میلیون و ۵۰۰ تومان تا ۸ میلیون تومان در نوسان است.

پاپوش‌های برند هم فراموش می‌شوند

آرش از پدر خود علاوه بر چرخکاری، چسب‌زنی و قالبگیری و پرداخت نهایی، نظم و نسق کار را نیز یاد گرفته: «هر کارگر سر تعمیرات خاصی است؛ یکی پرسکاری و دوردوزی، یکی هم کارکشی و پادویی.» اغلب تعمیرات زمان‌بر و پرهزینه را خودش انجام می‌دهد: «پنجگی، زمان می‌خواهد و حوصله. اجرتش هم گران‌تر است. تعویض آستری اما سریع صورت می‌گیرد و ارزان است.» لابه‌لای نونوار کردن کتونی‌های پاخورده، سفارشی‌دوزی نیز انجام می‌دهند: «مشتری‌هایی که می‌خواهند رنگ بعضی قسمت‌های کتونی برندشان را تغییر دهند، یکراست می‌آیند اینجا.» از سر برند بودن کتونی‌ها، کارشان در تهیه پارچه و حتی ابزاری مانند چکش، سمباده، میخکش، شسوار، پاتیل چسب و مقواهای تِکسون نیز سخت و گران تمام می‌شود: «پارچه اصل را اگر در بازار پیدا نکنیم، سفارش می‌دهیم به تاجری یا شرکتی بازرگانی که وارد کند. برای همین گاهی اجرت تعمیراتمان صعودی‌ست.» جملاتآخرش بی‌ارتباط با کاغذنوشته «اول اجرت دریافت می‌شود» که به دیوار پشت سرش چسبیده، نیست: «کتونی را با کلی زحمت و تورم تعمیر می‌کردیم بعد نمی‌آمدند ببرند! بالای ۱۰ جفت کتونی توی انبارمان داریم که بعد از گذشت ۵، ۶ سال همچنان صاحبانشان برای تحویل نیامده‌اند.» حامد مُشتی دیگر از دانه‌های قهوه دم می‌کند تا نوبت کار بعدازظهر را هم تاب آورد. به ویژه که تعمیر کتونی‌ای خاص را بر عهده دارد: «این اُلتیمیت آدیداس است و قیمتش حدود ۴۰۰ میلیون تومان…باید لواشکی‌اش (کفی لاستیکی) را عوض کنم.» روز از نیمه گذشته و کارگران کفاشی عموجواد همچنان مشغول کارند.