ساماندهی ۱۵۰ هزار اموال تاریخی کاخ سعدآباد

به گزارش همشهری آنلاین، رئیس مجموعه فرهنگی‌تاریخی سعدآباد گفت: در سعدآباد حدود ۱۵۰ هزار قلم اموال ثبت‌شده در دفاتر دارایی وجود دارد که متأسفانه سال‌های سال هیچ‌گونه ساماندهی و بازبینی دقیقی روی آن‌ها انجام نشده بود و فقط می‌دانستیم این اموال در مخازن نگهداری می‌شوند.

محسن میر افزود: با وقوع جنگ ۱۲روزه، تصمیم گرفتیم با کمک امنای اموال و کارشناسان موزه‌ها، ساماندهی جدی اموال تاریخی را آغاز کنیم. در این فرآیند، برای نخستین بار پس از حدود ۴۰ سال، دفاتر دارایی باز شد و با وضعیت واقعی اموال تطبیق داده شد.

میر ادامه داد: در جریان این بررسی‌ها مشخص شد بخش زیادی از اموال اگرچه در دفاتر دارایی ثبت بودند، اما در سامانه «جام» وزارتخانه ثبت نشده بودند. از مجموع ۱۵۰ هزار اثر، فقط حدود ۸ تا ۱۰ هزار اثر به‌صورت ناقص در سامانه جام ثبت شده بود.

او با بیان اینکه این روند ساماندهی از تیرماه آغاز شد و تا پایان شهریور ادامه داشت، گفت: همکاران ما در مدت سه ماه موفق شدند کل اموال سعدآباد را به‌طور کامل در سامانه جام ثبت کنند؛ اتفاقی بی‌سابقه در کشور که حتی جشن پایان ثبت آن نیز برگزار شد.

رئیس کاخ سعدآباد افزود: کارشناسان ما برای نخستین بار با بسیاری از این آثار از نزدیک مواجه شدند، شناسنامه‌ها بررسی شد و مشخص شد هر اثر چه پیشینه‌ای دارد. این فرآیند خودش یک مسیر بزرگ روایتگری و شناخت برای همکاران ما بود.

او به شایعه‌های گذشته درباره موزه ظروف اشاره کرد و گفت: سال‌ها مکاتباتی با دیوان محاسبات و سازمان بازرسی درباره مفقودی برخی آثار مطرح بود، اما هیچ‌گاه موضوع شفاف نشده بود. با این ساماندهی مشخص شد هیچ اثری گم نشده یا به سرقت نرفته و تمام جابه‌جایی‌ها دارای صورت‌جلسه بوده است.

میر افزود: با شفاف‌سازی انجام‌شده، حتی نامه‌های تکراری دیوان محاسبات نیز متوقف شد و هم‌زمان حسابرسی اموال انجام گرفت. این موضوع باعث شد ذهنیت منفی‌ای که سال‌ها نسبت به سعدآباد وجود داشت، اصلاح شود.

او با اشاره به اهمیت ثبت الکترونیکی آثار گفت: اکنون علاوه بر دفاتر فیزیکی، اطلاعات کامل آثار در سامانه جام ثبت شده است. این کار باعث می‌شود برای برگزاری نمایشگاه‌ها دیگر نیازی به مکاتبات طولانی نباشد و با یک جست‌وجو بتوان آثار مرتبط را در موزه‌های مختلف شناسایی کرد.

رئیس مجموعه سعدآباد درباره برخی انتقالات قدیمی آثار گفت: در گذشته مواردی وجود داشت که اثری از یک موزه به موزه دیگر منتقل شده اما در صورت‌جلسه‌ها ثبت نشده بود. در ساماندهی جدید، همه این موارد اصلاح و به‌صورت رسمی ثبت شد.

میر درباره وضعیت ثبت ملی آثار نیز گفت: تاکنون بخش بزرگی از آثار موزه میرعماد به‌صورت تک‌به‌تک ثبت ملی شده‌اند و این روند همچنان ادامه دارد. این ماه پرونده ثبت ۶۱ اثر دیگر از جمله مجموعه ارزشمند «ایمری» برای وزارتخانه ارسال شده است.

به گفته او، مجموعه ایمری که یکی از باارزش‌ترین کلکسیون‌های دوره قاجار به‌شمار می‌رود، پیش از انقلاب خریداری شد و اکنون همه آثار آن در ایران و عمدتاً در موزه هنرهای زیبای سعدآباد نگهداری می‌شود.

رئیس کاخ سعدآباد درباره وضعیت موزه هنرهای زیبا نیز اظهار کرد: این موزه به‌دلیل مرمت سقف شیروانی و بخش‌های زیرساختی، به‌صورت موقت تعطیل است و به‌محض پایان مرمت، فعالیت آن از سر گرفته خواهد شد.

میر با اشاره به وضعیت آثار استاد فرشچیان افزود: تابلوهای استاد فرشچیان در وضعیت بسیار مطلوبی قرار دارند و به‌صورت مستمر توسط بهترین مرمت‌گران کشور پایش و نگهداری می‌شوند.

او در پایان درباره ایجاد مخزن امن مرکزی گفت: در گذشته مخازن سعدآباد در زیرزمین کاخ‌ها قرار داشت که به‌دلیل رطوبت، آسیب‌هایی به برخی آثار وارد می‌شد. با دستور وزیر میراث فرهنگی، احداث یک مخزن امن و مرکزی بزرگ در سعدآباد در دستور کار قرار گرفته و مطالعات و برآورد مالی آن انجام شده و به‌زودی عملیات اجرایی آن آغاز می‌شود.