سخن پیامبر(ص) که در دانشگاه برگن نروژ ثابت شد!

به گزارش پایگاه فکر و فرهنگ مبلغ، دکتر سید مرتضی میرسراجی (استادیار دانشگاه) نوشت: از شایع ترین بیماری های عفونی، «بیماری های دهان و دندان» است که تبعات منفی آن می تواند دیگر بخش های بدن از جمله مغز انسان را درگیر خود سازد. از این رهگذر در زمینۀ مبحث «بهداشت دهان و دندان» و ارتباط آن با «بیماری های مغزی» از پیامبر بزرگوار اسلام (ص) روایتی جالب شرف صدور یافته که بسیار قابل تأمل و در خور دقت است؛

«… هِیَ جَوْهَرَهٌ صَافِیَهٌ تَتَلَوَّثُ بِصُحْبَهِ تَمْضِیغِ الطَّعَامِ وَ تَتَغَیَّرُ بِهَا رَائِحَهُ الْفَمِ وَ یَتَوَلَّدُ مِنْهَا الْفَسَادُ فِی الدِّمَاغِ فَإِذَا اسْتَاکَ الْمُؤْمِنُ الْفَطِنُ بِالنَّبَاتِ اللَّطِیفِ وَ مَسَحَهَا عَلَی الْجَوْهَرَهِ الصَّافِیَهِ زَالَ عَنْهَا الْفَسَادُ وَ التَّغَیُّرُ وَ عَادَتْ إِلَی أَصْلِهَا» [۱]

(دندان ها، ساختار پاکیزه و تمیزی دارند که در اثر جویدن غذا آلوده می شوند و به همین خاطر بوی دهان تغییر کرده و فسادی در دِماغ (مغز سر) ایجاد می‏ شود و چون مؤمنِ زیرک با آن گیاه لطیف (یعنی چوبِ مخصوص مسواک) دندان های خود را مسواک کرد آن  فساد و تغییر ایجاد شده در دهان، بر طرف شده و به حالت عادی بر می گردد (یعنی به حالت تمیز و بهداشتی خود باز می گردد!))

از کلام گهر بار پیامبر مکرم اسلام(ص) استفاده می شود که غذا خوردن، تأثیر منفی بر روی دندان و دهان می گذارد و به تعبیر آن حضرت(ص)، «یَتَوَلَّدُ مِنْهَا الْفَسَادُ فِی الدِّمَاغِ» ( [باقی مانده غذا بر روی دندان] تولید فساد و بیماری در مغز [انسان] می کند) که این مشکل نیز بنا به فرموده ایشان با «مسواک زدن» برطرف و مرتفع می شود.

گفتنی است که در زمان رسول اکرم(ص)، ایشان و اصحاب گرامی آن بزرگوار، دندان هایشان را با چوب مخصوصی مسواک می کردند که خاصیت «ضدعفونی کننده» و «خوشبو کنندگی» در خود داشته است.

همچنین در بخشی از توصیۀ مفصل پیامبر اسلام(ص) به امیر مؤمنان امام علی(ع)، آن حضرت(ص) علاوه بر توصیه های فراوانِ مادی و معنوی به امر «مسواک زدن» نیز دستور داده و فرموده اند:

 «… یَشُدُّ اللِّثَه،… یَزِیدُ فِی‏ الْحِفْظ» [۲]

( … مسواک زدن، لثه را محکم می سازد … [قوۀ]حافظه را زیاد می کند!)

امام صادق(ع) وارث دریایِ بیکرانِ علم و دانش پیامبر(ص) و همین طور امام علی(ع) نیز در این رابطه فرموده اند:

 «فِی السِّوَاکِ اثْنَتَا عَشْرَهَ خَصْلَه … یَزِیدُ فِی‏ الْحِفْظ … یَشُدُّ اللِّثَهَ …» [۳]

 ( در مسواک زدن دوازده خاصیت است… [یکی از آن ها، این  است که مسواک زدن] حافظه [انسان] را زیاد می کند … [دیگری این که] لثه را محکم می سازد… .)

 «پیوتْر مایْدِل» (Piotr Mydel) اهل کشور«نروژ» و از جمله دانشمندان و پژوهشگران در «آزمایشگاه تحقیقاتی بروگِلْمانْز» (Broegelmanns Research Laboratory ) در گروه علوم بالینیِ دانشگاه  شهر «برگِن» ((University of Bergen (UiB) در نروژ است.

ایشان در سال ۲۰۱۹ میلادی، تحقیقات و پژوهش های علمیِ مفصلی در مورد مسألۀ «بهداشتِ دهان و دندان» و به بیان صریح تر، «تأثیر مثبت و مستقیم مسواک بر مغز و حافظۀ انسان» به همراه تیم پژوهشی خود انجام داده اند که با سخنان پیامبر اسلام(ص) و همچنین گفتار راستین رییس مذهب ما، حضرت امام صادق(ع) قابل انطباق و سازگاری تمام است. فارغ از این که این دانشمند اصلاً مسلمان نیست و نگاه و رویکرد او توجه به اخبار و احادیث اسلامی به هیچ عنوان نبوده است و قصد تأیید یا اثبات آن ها را نیز نداشته است.

لازم به ذکر است که «پیوتر مایدِل» این پژوهش و دستاورد جدید پزشکی را در نشریۀ (Science Advances)  برای استفاده هر چه بیشتر جامعۀ علمی و مشتاقان دانش انتشار داده است.

همان طور که می دانیم یکی از بیماری های مغزی، بیماری آلزایمِر (Alzheimer’s  disease) یا «فراموشی» و ضعف و نابودی حافظه است که در سنین پیری و کهنسالی گریبانگیر برخی افراد می شود. در اثر آن مغز کوچک شده و بسته به سرعتی که این بیماری در هر شخص دارد «عقل» و «حافظه» رفته رفته رو به زوال و نیستی می رود.

پژوهش های آقای پیوتر مایدِل و تیم تحقیقاتی او در بخش دانشکدۀ پزشکی و در سایت رسمی دانشگاه برگِن با چنین تیتری برای جهانیان به نمایش در آمده است؛

دندان های خود را مسواک بزنید – آلزایمر را به تعویق بیاندازید!

 پژوهشگر «پیوتر مایدِل» در این رابطه  می گوید: «ما بر اساس شواهدِ مبتنی بر «دی اِن اِی» (DNA) کشف کردیم که باکتری هایی که باعث بیماری لثه می شود، می تواند از «دهان» به «مغز» منتقل شود.»

باکتری ها، پروتئینی را تولید می کنند که آن پروتئین، سلول های عصبی در مغز را از بین می برد و این امر منجر به از دست دادن «حافظه» و در نهایت «آلزایمر» در انسان می شود.

دندان های خود را برای حافظه بهتر مسواک بزنید!

«مایدِل» خاطرنشان کرد که باکتری ها به تنهایی باعث ایجاد آلزایمر نمی شوند، اما وجود این باکتری ها خطر ابتلا به این بیماری را به میزان قابل ملاحظه ای افزایش می دهند و همچنین در پیشرفتِ سریع ترِ این بیماری نقش دارند. با این حال، خبر خوش این است که این مطالعه نشان می دهد که بعضی اقدامات وجود دارند که خودتان می توانید برای کاهش سرعت آلزایمر انجام دهید.

“دندان های خود را مسواک زده و نخ دندان استفاده کنید”.

مایدل می افزاید، این مهم است که اگر شما دچار  التهاب لثه هستید و در خانواده تان سابقۀ بیماری آلزایمر وجود دارد به طور مرتب پیش دندانپزشک خود بروید و دندان هایتان را به درستی تمیز کنید! [۴]

نتیجه گیری

حضرت محمد (ص)، پیامبر عظیم الشأن اسلام، بیش از چهارده قرن پیش سخنان شگفت و شگرفی در مورد «بهداشت دهان و دندان» و همچنین «ارتباط آلودگی دندان با مغز انسان» و از سویی دیگر «تأثیر مسواک در افزایش حافظه و استحکام لثه» بیان فرموده اند که امروزه در بهترین دانشگاه های جهان، آن هم با در نظر گیری مطالعات گسترده و دامنه دار برای دانشمندان و پژوهشگران به اثبات می رسد، این در حالی است که آن حضرت(ص) دور از مراکز علمی و با احتساب نداشتن سوادِ خواندن و نوشتنِ ظاهری و همچنین بدون این که در محضر استاد یا حتی معلمی معمولی، درس خوانده باشند، این چنین نکات و ظرافت هایِ ارزشمند علمی و پزشکی را در خصوص بهداشت دهان و دندان به صراحت تمام برای بشر بیان فرموده اند.

 بی تردید اگر دانشمندان غربی متوجه محاسن و زیبایی های کلام و گفتار حضرت محمد(ص) شوند، از عظمت و عمق کلام آن بزرگوار متحیر شده و دل هایشان شیفته و متمایل به اندیشه های متعالی و حیات بخش آن بزرگوار خواهد شد. در خاتمه باید گفت، چه زیبا و دلنشین «خواجۀ شیراز» در شأن بلند مرتبه و منزلت رفیع «خواجۀ کائنات» غزل خوانی نموده و چَکامه سراییده است:

نگار من که به مکتب نرفت و خط ننوشت

به غمزه مسأله آموز صد مدرس شد

پی نوشت

[۱] مصباح الشریعه، ص۱۲۴، بحار الانوار، ج۷۳، ص ۱۳۴.

[۲] الفقیه، ج۴، ص۳۶۵.

[۳] المحاسن، ج۲، ص۵۶۲.

[۴]  https://www.uib.no/en/med/127507/brush-your-teeth-%E2%80%93-postpone-alzheimer%C2%B4s