فحاشی به اردستانی به چه قیمتی؟
فریاد، تمسخر، توهین و صدا بالا بردن نشانه غیرت دینی نیست. شور بدون اخلاق، تقلیدی سطحی از عشق است.
مصطفی داننده – اطلاعاتآنلاین| بعد از مناظره سلیمانی اردستانی با حامد کاشانی درباره نحوه شهادت حضرت زهرا، برخی مداحان واکنشهایی نشان دادند که ادبیاتشان با هیچکدام از اصول اخلاقی و سنت گفتار دینی سازگار نبود. شنیدن چنین نسبتهایی از سوی افرادی که خود را پیرو اهل بیت میدانند، شگفتآور است.
این ماجرا مرا یاد خاطرهای از شهید بهشتی انداخت؛ خاطرهای که برای این روزها درسآموز است.
پیش از انقلاب، گروهی نزد آیتالله بهشتی رفتند و پیشنهاد دادند شعاری تندتر از «مرگ بر شاه» داده شود: «شاه زنازاده است، خمینی آزاده است». بهشتی بههم ریخت و گفت: «رضاخان ازدواج کرده. این شعار حرام است. از پلکان حرام نمیشود به بام سعادتِ حلال رسید.» معنای حرف او روشن بود: حتی در اوج مبارزه سیاسی، حد و مرز اخلاق را نمیتوان شکست.
وقتی نگاه یک عالم دینی در لحظهای چنین حساس اینگونه دقیق و جوانمردانه است، جای تعجب دارد که برخی مداحان در مجلسی منسوب به حضرت زهرا با ادبیاتی سخن بگویند که حتی در دعواهای خیابانی نیز کمتر شنیده میشود.
در این نوشته به محتوای اختلاف علمی میان طرفین مناظره نمیپردازم؛ نه تخصص آن را دارم و نه چنین بحثی در اینجا موضوعیت دارد. اما نقد ادبیات برخی واکنشها کاملا ضروری است. مجلس مذهبی قرار است محل پالایش روح باشد، نه محل نمایش خشم. پرسش ساده است: در کدام اصل اخلاقی و در کدام سیره دینی به انسان اجازه داده شده که برای مخالفت با یک فرد حتی اگر او را کاملا در خطا بداند، مادر او را هدف تهمت و توهین قرار دهد؟
سیره اهل بیت روشن است. چهرههایی که نامشان بر تارک این مجالس نشسته، با مخالفان فکری خود نیز با وقار سخن میگفتند. آیا هیچیک از آنها به چنین الفاظی متوسل شدهاند؟ حتی حامد کاشانی که در این بحث طرف مقابل اردستانی است، با آرامش و سعهصدر روبهروی او نشست و گفتوگو کرد. این رفتار، خود یک درس است.
فریاد، تمسخر، توهین و صدا بالا بردن نشانه غیرت دینی نیست. شور بدون اخلاق، تقلیدی سطحی از عشق است. اگر حضرت علی با قاتلان همسرش نیز زبان به فحاشی نگشود، چگونه میتوان پذیرفت که در نام او و خانوادهاش، چنین کلماتی در مجلسی مذهبی جاری شود؟
نکته مهمتر اینکه پای نوجوانان و جوانان در این جلسات باز است. آنها برای آشنایی با مهربانی و رافت اهل بیت میآیند نه برای شنیدن ادبیاتی که حتی فضای مذهبی را به میدان درگیری تبدیل میکند. این پیامد مستقیم رفتار کسانی است که مسئولیت گفتارشان از بسیاری دیگر سنگینتر است.
البته همه مداحان چنین رویکردی ندارند. چند چهره شناختهشده واکنش درستی نشان دادند و توهینها را محکوم کردند. این تمایز لازم است؛ زیرا مشکل «مداحی» نیست، بلکه نوع خاصی از رفتار و بیمسئولیتی زبانی است که گاه پشت نام دین پنهان میشود.
مجلس مذهبی اگر قرار است پایگاه اخلاق باشد، باید از همینجا شروع شود: از مراقبت در زبان. جامعه امروز بیش از هر وقت دیگری محتاج صدایی است که به جای شعلهور کردن خشم، یادآور کرامت انسانی باشد؛ همان کرامتی که شهید بهشتی در سختترین روزهای مبارزه از آن دست نکشید.
گردآوری: کلبه سرگرمی
شما چه نظری دارید؟ دیدگاه خود را در سایت کلبه سرگرمی بنویسید.
