پیشکسوت فوتبال: همه نه! دو سه بازیکن تیم ملی سیگار میکشیدند | حجازی گفت کاش هواپیمای ما سقوط کند!
دروازهبان اسبق تیم ملی ایران در جام جهانی ۱۹۷۸ گفت: به نظر من، تیم ملی صاحب قرعه آسانِ سختی شده است. نه در گروهی قرار دارد که اسمش را بگذاریم مرگ و نه قرعهای نصیبش شده که فکر کنیم آسان است.
به گزارش همشهری آنلاین؛ صریح و بیپرده صحبت میکند و هیچ حرفی را به اما و اگر نمیسپارد. نه اینکه حالا چنین رویکردی را انتخاب کند، بلکه زمانی که مربیگری هم میکرد، این خصوصیات رفتاری را همراه خود داشت. رسول کربکندی را میگوییم؛ بازیکنِ تیم ملی در جام جهانی ۱۹۷۸ که سالها بعد به یکی از بهترین مربیان لیگ ایران تبدیل شد. با او از تیم ملی فعلی، قرعهکشی جام جهانی ۲۰۲۶ و همچنین نکتههای کمتر شنیدهشده در جام جهانی ۱۹۷۸ صحبت کردیم؛ گلِ مصاحبه جایی بود که او از خاطراتِ سفر به آرژانتین گفت. خاطرهای جذاب از مرحوم ناصر حجازی: «قبل از جام جهانی ۱۹۷۸، بهقدری ما را از هلند ترسانده بودند که وقتی سوار هواپیما شدیم تا به سمت آرژانتین برویم، مرحوم حجازی گفت سقوط کنیم، بهتر از این است تا با هلند بازی کنیم!»
این مصاحبه که تلفیقی است از خاطرات قدیمی، تحلیل شرایط فعلی و البته واکنش به مقایسهی نسلها، پیش رویتان است.
آقا رسول؛ دلمان برای شما تنگ شده. کجایید و چرا در فوتبال نیستید؟
این فوتبال که ما را نمیخواهد؛ آدمهای خودش را میخواهد. بگذریم، در خدمت شما هستم.
ابتدا میخواهیم درباره قرعهکشی جام جهانی ۲۰۲۶ صحبت کنیم. در دو سه روز اخیر، انواع و اقسام نظرات را شنیدهایم. گروهی معتقدند تیم ملی در گروه آسانی قرار گرفته اما عدهای دیگر نظری خلافِ این را دارند. امیر قلعهنویی هم که گفته، در جام جهانی بازی آسان نداریم. شما با تجربهی حضور در جام جهانی ۱۹۷۸ و همچنین سالها مربیگری در لیگ ایران، جزء صاحبنظران هستید. تحلیلتان چیست؟
به نظر من، تیم ملی صاحب قرعه آسانِ سختی شده است. نه در گروهی قرار دارد که اسمش را بگذاریم مرگ و نه قرعهای نصیبش شده که فکر کنیم آسان است. از طرفی نباید گول بازی مصر مقابل ازبکستان را بخوریم و بگوییم چون یک حریف آسیایی، محمد صلاح و یارانش را شکست داده، ما هم به راحتی میتوانیم این کار را انجام بدهیم. نیوزلند هم حریف آسانی نیست و اگر شرایط تیم ملی تا جام جهانی تغییر نکند، همهی بازیها برای ما سخت میشود.
منظور شما از تغییر شرایط چیست؟
یعنی وضعیت تیم ملی نسبت به ماهها و اردوهای قبلی تغییر کند. اخیراً شرایط تیم ملی خوب نبود؛ نه از نظر نتیجه و نه شکل بازی. چندین بازیکن هم مصدوم بودند و یکسری ناآماده. این طیف از بازیکنان، باید در ماههای آینده به بهترین شرایط برسند. ضمن اینکه تیم ملی نیاز به بازی تدارکاتی قوی هم دارد. امیدوارم بعد از چند دوره، بتوانیم یک مرحله بالاتر برویم که این، حداقل خواسته فوتبالدوستان از تیم ملی است.
با توجه به اینکه جام جهانی ۲۰۲۶ با حضور ۴۸ تیم برگزار میشود و حتی ۸ تیمِ سوم هم میتوانند صعود کنند، خیلیها معتقدند که اصلِ تورنمنت از مرحله یکشانزدهم نهایی آغاز میشود. به این معنی که با توجه به فرمت جدید مسابقات، صعود از مرحله گروهی خیلی هم سخت و مهم نیست.
من هم اعتقاد دارم که جام از مرحله یکشانزدهم نهایی تازه آغاز میشود. البته ممکن است شگفتی هم بهوجود بیاید اما احتمالش پایین است.
چرا؟
چون تیمها به دو دسته تقسیم میشوند. یا خیلی خیلی قوی هستند و یا خیلی ضعیف. با این حال نباید تیمی را دستکم گرفت. به عنوان نمونه و در گروه ما، همین نیوزلند که همه معتقدند مقابل ایران از پیشبازنده است، میتواند شگفتی بسازد.
امیر قلعهنویی قبل از آغاز مراسم قرعهکشی تأکید کرد که تیم ملی ۴ امتیاز میگیرد و به مرحله بعد صعود میکند. آیا شما هم چنین اعتقادی دارید؟
اصلاً نمیشود پیشبینی کرد. قلعهنویی هم این صحبتها را انجام داد تا به لحاظ روحی و روانی تیمش را تقویت و البته مردم را راضی کند. جدول طوری است که احتمال کسب ۴ امتیاز وجود دارد؛ مثلاً ما نیوزلند را ببریم و با مصر مساوی کنیم. البته تا شروع مسابقات و سنجش آمادگی بازیکنان و تیمها، نمیشود قاطعانه در این مورد حرف زد.
بحثی که در ماههای اخیر وجود داشته و مطرح شده، این بوده که با امیر قلعهنویی به جام جهانی برویم یا مربی دیگری را انتخاب کنیم. البته مهدی تاج هم بارها از امیر قلعهنویی حمایت کرده. شما چه نظری دارید؟
اگر میخواستند تغییر بدهند، باید زودتر این کار را انجام میدادند. الان دیگر وقت تغییر نیست و بهتر است با همین کادرفنی به جام جهانی برویم.
یعنی معتقدید که باید سرمربی دیگری را جایگزین قلعهنویی میکردند؟
بهتر این بود اما ارادهای نداشت و نیست که تغییرات انجام شود. الان هم وظیفهی کادرفنی و بازیکنان این است که به تیم ملی آرامش بدهند و مردم را از این بیعلاقگی دور کنند. بازیکنان، مصاحبههای دلسردکننده انجام ندهند و نگاهِ از بالا به پایین نسبت به مردم نداشته باشند که این به هیچوجه خوب نیست.
منظورتان از مصاحبههای دلسردکننده، همین حرفهایی است که برخی بازیکنان بعد از شکست به زبان میآورند؟
هم بازیکنان و هم کادرفنی. وقتی به کادرفنی میگویند تیم ملی ضعیف بود و شکست خورد، آنها جواب عجیبی میدهند که اصلاً ربطی به بحث فنی ندارد. به همین خاطر هم هست که دیگر، عدهای نظر نمیدهند و حرفی نمیزنند. فقط امیدوارم در جام جهانی نشان بدهیم که پیشرفت کردهایم. اگر هم صعود کنیم، قاعدتاً بالاترین مسیرمان، همان مرحلهی یکشانزدهم نهایی است. بنابراین باید کیفیت خودمان را در همان سه چهار بازی به اثبات برسانیم.
در روزها، هفتهها و ماههای اخیر، انتقادی که مطرح شده، بحث عدم جوانگرایی در تیم ملی بوده. من اما به خلافِ این موضوع اعتقاد دارم. نظرم این است که وقتی مثلاً بازیکنی بهتر از شجاع خلیلزاده نداریم، چرا به خاطر سن و سال او را به جام جهانی نبریم؟ آیا سن و سال اینقدر اهمیت دارد یا آمادگی بازیکنان باید ملاک باشد؟
الان دیگر وقت این حرفها نیست. وضعیت مدافعان در تیم ملی و فوتبال ایران بهقدری بد شده که شجاع قطعاً جزو بهترینهاست. رونالدو هم ۴۰ ساله است اما شرایط بدنی ایدهآلی دارد و او را در زمین میگذارند تا از تجربهاش استفاده کند. در مقطع فعلی، جوانگرایی معنی ندارد. این کار را باید بلافاصله بعد از به صدا در آمدنِ سوت آخرین بازیمان در جام جهانی ۲۰۲۲ انجام میدادیم. ما با بازیکنان باتجربه به جام ملتهای آسیا رفتیم تا قهرمان شویم که نشدیم. الان باید با تلفیقی از بازیکنان باتجربه و استعدادهای جوان به جام جهانی برویم.
آن زمان ارتباطات مثل حالا در دنیا وجود نداشت اما آنقدر ما را از تیم ملی هلند ترسانده بودند که وقتی سوار هواپیما شدیم تا به آرژانتین برویم، مرحوم حجازی به شوخی گفت، بهتر است سقوط کنیم تا اینکه به مصاف ستارههای هلند برویم. حتی در ۱۰، ۱۵ دقیقه اول میگفتیم چرا از هلند گل نمیخوریم!
به یکی دو سئوال و جواب قبل برگردیم. در ماهها و شاید سالهای اخیر انواع و اقسام مصاحبهها را در مورد مقایسه نسلها شنیدهایم. بخشی از بازیکنانِ نسل فعلی معتقدند که دوران طلایی تیم ملی در زمان آنها رقم خورده است.
(حرفمان را قطع میکند) ببینید؛ هیچ دورهای از تیم ملی را نباید با دورههای قبل قیاس کرد. چون شرایط، امکانات و تجهیزات به هیچوجه شبیهِ هم نبوده است. زمانی که ما به جام جهانی ۱۹۷۸ صعود کردیم، آسیا و اقیانوسیه فقط یک سهمیه داشت و مسابقات هم با حضورِ ۱۶ تیم برگزار میشد. الان اما از آسیا، هشت و نیم تیم میتوانند به جام جهانی بروند. قطعاً در مقطع فعلی، صعود به جام جهانی آسانتر از دورههای قبل است. نسل فعلی هم اگر از نظر خودشان خوب هستند، باید به بقیه احترام بگذارند؛ همچنین تیمهای قبلی را پایینتر از خودشان ندانند.
جوابم را نگرفتم. شما بهتر بودید یا نسل فعلی؟
گفتم که دوست ندارم وارد بحثِ این مقایسه شوم اما نسل فعلی بدانند که در گذشته، تیمهای بهتری نسبت به آنها وجود داشته است.
یعنی شما بهتر بودید؟ درست است؟
صد در صد بهتر از این تیم هم داشتهایم. این را که میگوییم، متأسفانه چنین برداشتی میشود که دچار خودبزرگبینی هستیم. ما با کمترین امکانات و حداقلِ هزینه به جام جهانی صعود کردیم.
شما در تیم ملی همبازی مرحوم ناصر حجازی بودید و احمدرضا عابدزاده نیز شاگردتان بود. در دهه ۷۰ هم عکسی به یادگار مانده که عابدزاده قبل از بازی پرسپولیس- سپاهان، دست شما را بوسیده که این نشان میدهد تا چه حد روی کشف و شکوفایی او نقش داشتهاید. آیا علیرضا بیرانوند بهتر از این دو بوده که برخی چنین ادعایی دارند؟
برای مقایسه، باید مجموعهای از فاکتورها را کنار هم بگذاریم. اخلاقی، شخصیتی، فنی و تحصیلی. در هیچکدام از این فاکتورها، بیرانوند به عابدزاده و حجازی نمیرسد.
کربکندی: دو سه بازیکن تیم ملی سیگار میکشیدند/ حجازی گفت کاش هواپیمای ما سقوط کند!
بهیادماندنی و شاید بیتکرار. احمدرضا عابدزاده قبل از بازی پرسپولیس- سپاهان، به پاسِ قدردانی از زحمات کربکندی، دست او را میبوسد.
حالا از میان عابدزاده و حجازی، کدامیک را انتخاب میکنید؟
انتخاب از میان این دو، واقعاً سخت است. من اما معتقدم حجازی. چون همدوره خودمان بود و میدانم که آن زمان، بدون امکانات روزهای سختی را پشت سر میگذاشتیم. حجازی، الگوی خودم بود اما این را هم نمیشود گفت که عابدزاده خوب نبوده است.
حتماً مصاحبه مهدی مهدویکیا را شنیدید که دربارهی سختیها و مصدومیتهای احمدرضا عابدزاده صحبت کرد.
شنیدم و حسرت خوردم. او برای پرسپولیس و تیم ملی با آسیبدیدگی بازی کرد. او و بازیکنان قدیمیتر، خودشان را فدای فوتبال میکردند و اگر الان حضور داشتند، قطعاً چندین برابرِ بازیکنان فعلی پول میگرفتند.
اتفاقاً سوال بعدی ما همین بود. اگر الان سقف قرارداد ۱۵۰ میلیارد باشد، حجازی و عابدزاده باید چقدر میگرفتند؟
من میگویم حتی بالاتر از ۴۰۰ میلیارد. آنها اگر الان بازی میکردند، باید بالاترین ارقام را میگرفتند.
کمی هم از جام جهانی ۱۹۷۸ صحبت کنیم. خاطرهای از آن دوره دارید که تا امروز نگفته باشید؟
آن زمان ارتباطات مثل حالا در دنیا وجود نداشت اما آنقدر ما را از تیم ملی هلند ترسانده بودند که وقتی سوار هواپیما شدیم تا به آرژانتین برویم، مرحوم حجازی به شوخی گفت، «بهتر است سقوط کنیم تا اینکه به مصاف ستارههای هلند برویم.» حتی در ۱۰، ۱۵ دقیقه اول میگفتیم چرا از هلند گل نمیخوریم! واقعاً تیم ملی هلند، دوستداشتنی و قدرتمند بود و به فینال جام جهانی هم رسید.
تصویری از تیم ملی ایران در مسابقات مقدماتی جام جهانی ۱۹۷۸. رسول کربکندی با لباس نارنجی در ترکیب حضور دارد.
این سوال را میپرسم تا به پرسش بعدی برسم. میدانیم که اصغر شرفی دستیار حشمت مهاجرانی بود اما آیا مرحوم محمود یاوری هم کنار تیم ملی حضور داشت؟
بله؛ ایشان سرمربی تیم ب بودند و به همین خاطر در جام جهانی نیز حضور داشتند. پرسش بعدیتان چیست؟
حدود ۱۵ سال قبل، در محفلی دوستانه کنار ایشان بودم و خاطرهای از جام جهانی ۱۹۷۸ برایم تعریف کرد. مرحوم یاوری میگفت به هر اتاقی که میرفتم، بازیکنان در حال کشیدن سیگار بودند. زندهیاد درست میگفت؟
در هر اتاق نه اما بعضی از بازیکنان بودند که سیگار میکشیدند. شاید دو سه نفر از آنها.
به شما هم که در آن مسابقات بازی نرسید.
مرحوم ناصر حجازی مقابل تیم ملی هلند. همان دیداری که حجازی گفته بود، بهتر است با هواپیما سقوط کنیم تا اینکه به مصاف هلند برویم.
مصاحبه را خودتان تمام کنید؛ اگر ناگفتهای دارید.
امیدوارم تیم ملی نتایجی کسب کند تا مردم که تنها دلخوشیشان فوتبال است، شاد شوند.
گردآوری: کلبه سرگرمی
نظر شما درباره این مطلب چیه؟ در بخش دیدگاهها با کلبه سرگرمی در میان بگذارید.
