۹ دلیل اهمیت کریدور شمال – جنوب برای ایران | ۴ پروژه کلیدی در دستورکار چیست؟
طی سال‌های اخیر «کریدور شمال -جنوب» یکی از اصلی‌ترین محورهای همکاری راهبردی دوجانبه و چندجانبه تهران و مسکو در سطح منطقه بوده‌اند؛ کلان‌پروژه‌ای که از آن به‌عنوان کلید خنثی‌سازی تحریم‌ها یاد می‌شود و اکنون به‌عنوان یکی از اولویت‌های مهم دولت چهاردهم مطرح است.
همشهری آنلاین – گروه سیاسی: براین اساس هم بود که فرزانه صادق، وزیر راه و شهرسازی روز چهارشنبه در حاشیه نشست هیات‌دولت در جمع خبرنگاران بر اهمیت ویژه این کریدور برای ایران تاکید کرد و از برنامه‌ریزی ویژه برای تکمیل حلقه مفقوده این کریدور در ایران، یعنی خط آهن رشت – آستارا خبرداد.
همین چند روز پیش بود که ایران، روسیه و جمهوری‌آذربایجان در جریان نشست سه‌جانبه‌ای در باکو، با تشکیل ۳ کارگروه تخصصی و هدف‌گذاری برای افزایش حجم ترانزیت به ۱۵ میلیون تن، نقشه‌راه تحقق کامل کریدور شمال-جنوب را ترسیم کردند؛ توافقی که این روزها به‌عنوان یکی دستاوردهای مهم «دیپلماسی کریدورها» ارزیابی می‌شود.
پروژه‌های کلیدی در دستورکار
- مسیر ریلی چابهار به زاهدان: اتصال چابهار به شبکه کریدورهای داخلی، نقش مهمی در تکمیل مسیرهای ارتباطی این کریدور دارد.
- راه‌آهن اردبیل – میانه: با تکمیل این پروژه ۲۰ ساله تا پایان ۱۴۰۴، گام مهمی در راستای اتصال کریدور شمال – جنوب برداشته خواهد شد.
- خط راه‌آهن رشت-آستارا: این پروژه محوری با مشارکت روس‌ها درحال اجراست و قرار است ۱۶۰ کیلومتر مسیر این خط ریلی تا پایان سال برای اجرای طرح در اختیار طرف روس قرار گیرد. این پروژه به عنوان یکی از اجزای کلیدی کریدور شمال – جنوب مطرح است.
- پل جاده‌ای آغبند-کلاله: این پروژه روی رود ارس نیز از دیگر دستورکارهای مطرح میان تهران، مسکو و باکو در راستای اتصال کریدور شمال – جنوب است.
کریدور شمال – جنوب چیست؟
- مسیر: کریدور شمال – جنوب بندر «مومبای» هند در اقیانوس هند را به بندر «سنت‌پترزبورگ» روسیه در دریای بالتیک متصل می‌کند.
- طول: حدود ۷ هزار و ۲۰۰ کیلومتر
- منطقه: اوراسیا
- زیرساخت: شبکه حمل‌ونقل «دریایی»، «ریلی» و «جاده‌ای»
- محورها: دارای سه شاخه شرقی، میانی(ترانس خزر) و غربی
- توافق اولیه: امضای توافق‌نامه اولیه این کریدور در۲۲ شهریور ۱۳۷۹ (۱۲ سپتامبر ۲۰۰۰) ازسوی ایران، روسیه و هند در سن‌پترزبورگ
- کشورهای مشارکت کننده: تاکنون ۱۳ کشور، از جمله جمهوری‌آذربایجان، ارمنستان، بلاروس، کشورهای حاشیه دریای خزر و خلیج‌فارس
- اصلی‌ترین مسیر: از بندر بمبئی در هند آغاز می‌شود، از طریق دریای عرب به بندرعباس یا چابهار در ایران می‌رسد. سپس از طریق شبکه ریلی داخلی ایران (مانند خط قزوین-رشت) به بندر انزلی یا امیرآباد در دریای خزر منتقل می‌شود. از خزر به آذربایجان (بندر باکو)، سپس از طریق خط ریلی باکو-آستارا به روسیه (آستاراخان) و در نهایت به سن‌پترزبورگ و بازارهای اروپای شمالی متصل می‌شود.
- نقش ایران: ایران به عنوان هاب مرکزی این کریدور مطرح است
اهمیت کریدور شمال – جنوب برای ایران
- درآمدهای ترانزیتی: درآمد بالای ایران از ترانزیت کالا در این مسیر می‌تواند جایگزین بخشی از صادرات نفت شود.
- نقش ترانزیتی ایران: تکمیل این کریدور ایران را به هاب مرکزی ترانزیت در منطقه تبدیل می‌کند.
- خنثی‌سازی تحریم‌ها: توسعه همکاری‌های تجاری منطقه‌ای به‌واسطه این کریدور، نقش مهمی در خنثی‌سازی تحریم‌های غربی خواهد داشت.
- توسعه زیرساخت‌ها: اتصال به این کریدور زمینه‌ساز توسعه زیرساخت‌های حمل‌نقلی با سرمایه‌گذاری خارجی خواهد شد.
- رشد اقتصادی مناطق مرزی: اشتغال‌زایی در مناطق مرزی شمال و جنوب ایران از مزیت‌های مهم این کریدور برای ایران است.
- تقویت همکاری‌های منطقه‌ای: اتصال ایران به این کریدور نقش مهمی در توسعه همکاری‌های منطقه‌ای ایران، به‌ویژه در حوزه اوراسیا خواهد داشت.
- دلارزدایی: افزایش تجارت با ارزهای ملی و کاهش وابستگی به سیستم سوئیفت از مزیت‌های تجارت در این کریدور است.
- اهمیت ژئوپلتیک: اتصال به این کریدور ایران و روسیه و ایران را در برابر راهبردهای خصمانه غربی – آمریکایی مقاوم‌تر خواهد کرد.
- اهرم راهبردی: کریدور شمال – جنوب به مثابه «اهرمی استراتژیک» برای ایران است تا از موقعیت جغرافیایی خود برای رشد اقتصادی و دیپلماتیک استفاده کند.
گردآوری: کلبه سرگرمی
شما چه نظری دارید؟ دیدگاه خود را در سایت کلبه سرگرمی بنویسید.
