عبور بورس از بالاترین قله | روند صعودی بازار سرمایه ادامه دارد؟

به گزارش همشهری آنلاین، در معاملات روز گذشته، شاخص کل بورس تهران با رشد ۴۷ هزار و ۷۲۴ واحدی به رقم ۳میلیون و ۲۶۵هزار واحد رسید؛ رقمی که از رکورد پیشین ثبت‌شده در ۲۷اردیبهشت امسال (۳میلیون و ۲۵۹ هزار واحد) عبور کرده و بالاترین سطح تاریخی بازار سرمایه ایران را رقم زده است.

این رشد در ادامه روند صعودی بورس از ابتدای شهریورماه رخ داده است؛ روندی که پس از چندماه رکود نسبی در تابستان، بار دیگر امیدها را به بازگشت رونق به بازار سهام افزایش داده است. عبور شاخص کل از سقف تاریخی پیشین در شرایطی رخ داد که بخش مهمی از بازارهای موازی ازجمله ارز و طلا طی هفته‌های اخیر در وضعیت کم‌رمق‌تری قرار داشته‌اند.

ورود پول تازه و رشد ارزش معاملات

داده‌های معاملاتی روز گذشته نشان می‌دهد حدود ۷۰۰میلیارد تومان نقدینگی تازه وارد بازار سهام شده است؛ عاملی که به رشد محسوس ارزش معاملات منجر شد. مجموع ارزش معاملات خرد دیروز به حدود ۱۰هزار میلیارد تومان رسید که در مقایسه با میانگین روزهای گذشته افزایش محسوسی نشان می‌دهد.

همزمان با رشد شاخص کل، شاخص هم‌وزن نیز افزایش یافت و این نشان می‌دهد صعود بازار تنها محدود به نمادهای بزرگ و شاخص‌ساز نبوده و بخش مهمی از شرکت‌های کوچک‌تر نیز در مدار رشد قرار گرفته‌اند. در نتیجه، ارزش کل بازار سرمایه اکنون به مرز ۱۱۰میلیارد دلار نزدیک شده است.

مقایسه بازدهی بورس با سایر بازارها

تحلیل بازده بازارهای مالی از ابتدای سال‌جاری تا امروز نشان می‌دهد بورس تهران عملکردی بهتر از اغلب بازارهای رقیب داشته است.

طبق آمارهای موجود، شاخص کل بورس تهران از ابتدای سال تاکنون حدود ۲۰درصد رشد کرده است؛ رقمی که از بازده بازار ارز، سکه و حتی مسکن بالاتر است. در همین مدت، دلار آمریکا تنها ۹.۵ درصد، یورو ۱۵.۳درصد، سکه طرح قدیم ۱۶درصد و سکه طرح جدید ۱۴.۳درصد رشد کرده‌اند؛ حتی سکه گرمی و ربع سکه به‌ترتیب فقط ۶.۵ و ۱.۵درصد افزایش قیمت را تجربه کرده‌اند.

تنها بازاری که توانسته از نظر بازده از بورس پیشی بگیرد، طلای آب‌شده بوده که از ابتدای سال تاکنون بیش از ۳۲درصد رشد داشته است. در مقابل، شاخص قیمت مصرف‌کننده نیز نشان می‌دهد نرخ تورم سالانه تا پایان مهرماه ۲۷.۹درصد بوده است

عبور از سقف و احتمال تداوم رشد

به باور بسیاری از تحلیلگران تکنیکال، عبور شاخص کل از سقف تاریخی خود می‌تواند نشانه‌ای از آغاز فاز جدیدی از رشد باشد. در تحلیل‌های تکنیکی، زمانی که قیمت یا شاخص از مقاومت تاریخی عبور می‌کند، مسیر برای تداوم رشد هموارتر می‌شود و اعتماد سرمایه‌گذاران افزایش می‌یابد.

با این حال، تجربه بازار سرمایه نشان می‌دهد تداوم روند صعودی به عوامل بنیادی زیادی وابسته است. ورود مستمر نقدینگی، ثبات در سیاست‌های اقتصادی، چشم‌انداز مثبت سودآوری شرکت‌ها و کاهش ریسک‌های سیستماتیک ازجمله پیش‌شرط‌های حفظ این روند هستند.

تحلیلگران معتقدند اگر حجم معاملات در روزهای آینده همچنان بالا باقی بماند و شاخص کل بتواند در سطوح بالاتر تثبیت شود، احتمال ادامه رشد تا محدوده ۳ میلیون و ۴۰۰ هزار واحد وجود دارد، اما درصورت افت معاملات یا بازگشت فروشندگان کوتاه‌مدت، احتمال اصلاح مقطعی نیز مطرح است.

عوامل بنیادی اثرگذار بر روند بورس

یکی از مهم‌ترین عوامل بنیادی که در ماه‌های اخیر به رشد بازار سهام کمک کرده، کاهش نرخ بهره حقیقی است. با وجود آنکه نرخ سود بین‌بانکی همچنان در محدوده بالای ۲۳درصد قرار دارد و میانگین نرخ بازده اوراق بدون ریسک نیز در محدوده ۳۵درصد است، اما تورم بالا باعث شده نرخ بهره واقعی منفی شود؛ عاملی که از نظر اقتصادی به نفع دارایی‌های ریسکی ازجمله سهام است.

در کنار آن، رشد قیمت جهانی برخی کالاها مانند نفت، مس و فولاد نیز سودآوری شرکت‌های بزرگ بورسی را افزایش داده است. شرکت‌های پتروشیمی، معدنی و فلزی طی ماه‌های اخیر گزارش‌های فصلی بهتری نسبت به سال گذشته منتشر کرده‌اند و این موضوع باعث تقویت اعتماد سهامداران شده است.

از سوی دیگر، زمزمه‌هایی از احتمال تداوم سیاست‌های حمایتی دولت و سازمان بورس در قالب تسهیل عرضه‌های اولیه، کاهش محدودیت‌های معاملاتی و حمایت از صندوق‌های تثبیت بازار نیز شنیده می‌شود که می‌تواند روند فعلی را تقویت کند.

چالش‌ها و چشم‌انداز آینده

با وجود این نشانه‌های مثبت، بازار سرمایه همچنان با چالش‌هایی مواجه است. نرخ بالای بهره بانکی، تداوم نااطمینانی‌های سیاسی، نوسان قیمت ارز و ضعف تقاضای مصرفی در اقتصاد ازجمله عواملی هستند که می‌توانند مانع تداوم رشد بورس شوند.

به‌گفته کارشناسان، هرچند شاخص کل از نظر تکنیکی در وضعیت صعودی قرار گرفته است، اما بدون افزایش پایدار نقدینگی ورودی و بهبود اعتماد عمومی سرمایه‌گذاران، این روند ممکن است شکننده باشد.

درواقع، بسیاری از سرمایه‌گذاران حقیقی که در دوره رکود بازار زیان دیده‌اند، هنوز با تردید به بورس نگاه می‌کنند؛ بنابراین، سیاستگذاران باید تلاش کنند با شفاف‌سازی مقررات، ثبات در تصمیم‌گیری‌ها و ارائه برنامه‌های مشخص برای توسعه بازار اولیه، زمینه بازگشت اعتماد را فراهم کنند.

در میان‌مدت، وضعیت نرخ بهره و سیاست‌های ارزی نقش کلیدی در جهت‌گیری بازار خواهد داشت. اگر سیاست‌های پولی انقباضی کاهش یابد و نرخ سود بانکی به‌تدریج پایین بیاید، احتمال ادامه رشد بازار سهام در نیمه دوم سال تقویت می‌شود؛ در غیراین صورت، بورس ممکن است وارد فاز استراحت یا اصلاح شود.