هفته تربیت بدنی جایی که ورزش، امید و اقتدار ملی به هم میرسند
به گزارش خبرگزاری ایمنا، هفته تربیت بدنی از ۲۶ مهر تا ۲ آبان در سراسر کشور برگزار میشود؛ رویدادی ملی برای بازنگری در جایگاه ورزش در سلامت، فرهنگ و توسعه اجتماعی ایران است. رهبر معظم انقلاب اسلامی (مدظلهالعالی) در بیانیهای تاریخی فرمودهاند: اگر در یک جمله کوتاه از من بپرسند که شما از جوان چه میخواهید، خواهم گفت: تحصیل، تهذیب و ورزش.
ورزش در ایران همواره با مفاهیم هویت، غیرت، و وطندوستی گره خورده است. از پهلوانان زورخانهای تا قهرمانان المپیکی، ورزشکاران ایرانی حامل پیامهایی از اخلاق، مقاومت و افتخار بودهاند. هفته تربیت بدنی فرصتی است تا این میراث فرهنگی بازخوانی شود و نسل جدید با ارزشهای پهلوانی آشنا گردد.
این هفته هر ساله با هدف آشنایی اقشار مختلف جامعه با اهمیت و آثار ورزش در زندگی فردی و اجتماعی، و همچنین ترویج ورزش در خانوادهها و هدایت جامعه به سوی ورزشهای همگانی برگزار میشود.
هفته تربیت بدنی، رویدادی فرهنگی، آموزشی و اجتماعی است که با هدف ارتقای آگاهی عمومی نسبت به نقش ورزش در سلامت جسمی و روانی، پیشگیری از بیماریها، و تقویت همبستگی اجتماعی طراحی شده است. شعار امسال، «ورزش قوی، ایران قوی»، نمادی از پیوند توانمندی جسمی با اقتدار ملیاست.
تاریخچه نامگذاری هفته تربیت بدنی
روز تربیت بدنی نخستین بار در سال ۱۳۸۳ به تقویم رسمی کشور افزوده شد. این نامگذاری با هدف ترویج فرهنگ ورزش همگانی، ارتقای سطح سلامت عمومی، و معرفی الگوهای پهلوانی و انساندوستی صورت گرفت. هفته تربیت بدنی همچنین بستری برای نقد سیاستهای ورزشی، بررسی عملکرد نهادهای مسئول، و ارائه راهکارهای توسعهای در حوزه ورزش محسوب میشود.
وضعیت ورزش همگانی در ایران؛ چالشها و راهکارها
بر اساس آمار وزارت ورزش و جوانان، کمتر از ۲۰ درصد جمعیت کشور بهطور منظم ورزش میکنند؛ رقمی پایینتر از میانگین جهانی که حدود ۴۰ درصد است. کمبود زیرساختهای ورزشی در مناطق محروم، هزینههای بالای تجهیزات و باشگاهها، ضعف فرهنگسازی در رسانهها و نظام آموزشی و بیتوجهی به ورزش بانوان و سالمندان عوامل مؤثر در این موضوع هستند.
هفته تربیت بدنی فرصتی است برای طرح این چالشها و بررسی راهکارهایی مانند توسعه ورزش در مدارس، حمایت از باشگاههای محلی، و آموزش مربیان تخصصی.
ورزش در ایران باستان؛ ریشههای فرهنگی و ملی
در میان کشورهای مشرقزمین، ایران تنها کشوری بود که در نظام تعلیم و تربیت خود، اولویت ویژهای به تربیت بدنی میداد. در متون باستانی آمده است که ورزش در ایران باستان با هدف سلامت، شادابی و آمادگی برای دفاع از وطن شکل گرفت. تیراندازی، کوهنوردی، شمشیرزنی، دو، اسبدوانی، شنا و کشتی از جمله ورزشهای رایج آن دوران بودند. پارسیان، شکار را آموزشگاه حقیقی جنگ میدانستند و از آن برای تربیت روحی و جسمی جوانان بهره میبردند.
ورزش نهتنها موجب افزایش توانایی جسمانی و سلامت بدن میشود، بلکه به تعادل جسم و جان انسان نیز کمک میکند. ورزشکاران از روحی با نشاط برخوردارند و این نشاط، زمینهساز رشد فکری و اخلاقی آنان است. از منظر روانی، ورزش موجب افزایش اعتماد به نفس، کاهش افسردگی، تقویت امید به آینده و دوری از آسیبهای اجتماعی مانند اعتیاد میشود.
ورزش و توانیابان؛ بازگشت به زندگی با تحرک
معلولیت ممکن است موجب تضعیف عضلات، کاهش توان حرکتی و اختلال در هماهنگی اندامها شود. ورزش، عاملی مؤثر در کاهش این آسیبها و تأمین سلامت جسمی و روانی افراد دارای معلولیت است. امروزه شاهد حضور گسترده جانبازان و معلولان در رویدادهای ورزشی ملی و بینالمللی، از جمله پارالمپیک هستیم. رشتههایی مانند والیبال نشسته، بسکتبال با ویلچر، گلبال، شنا، تیراندازی، دو و میدانی و وزنهبرداری از جمله ورزشهای ویژه این عزیزان است.
ورزش کودکان؛ تربیت از مسیر تحرک
کودکان بهطور طبیعی به بازی و تحرک علاقهمندند و این نیاز، زمینهساز رشد جسمی، فکری و اجتماعی آنان است. وظیفه والدین و مربیان است که کودکان را به سوی ورزشهایی هدایت کنند که شخصیت آنان را شکل داده و برای زندگی سالم آماده سازد. از طریق ورزش میتوان مفاهیم تربیتی را به کودکان آموخت و آنان را برای آیندهای موفق آماده کرد.
در سالهای اخیر، ورزش بانوان با وجود محدودیتهای ساختاری و فرهنگی، رشد چشمگیری داشته است. حضور پررنگ دختران ورزشکار در میادین ملی و بینالمللی، نهتنها افتخارآفرین بوده، بلکه الگویی الهامبخش برای نسل جوان محسوب میشود. توسعه زیرساختهای ورزشی ویژه بانوان، آموزش مربیان زن، و حمایت رسانهای از ورزشکاران زن، از الزامات تحقق عدالت ورزشی در کشور است.
در چشمانداز توسعه ملی، ورزش جایگاهی فراتر از تفریح و سرگرمی دارد. ورزش میتواند بهعنوان یک صنعت، یک ابزار دیپلماسی عمومی، و یک عامل ارتقای کیفیت زندگی شناخته شود.
منبع | ایمنا